İranlı yetkililerin konuşması sızdırıldı: 'Saldırı beklenen etkiyi yaratmadı': Üst düzey isimden Trump'a yalanlama
Güncelleme Tarihi:
Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerine kısa süre içinde yeniden başlayabileceğini bildirdi. Grossi, ABD saldırılarının İran'ın nükleer programını tamamen durdurmadığını kaydetti. ABD basını, İranlı yetkililerin dinlemeye takılan bir görüşmesini yayınladı. Yetkililer, görüşmede operasyonların beklendiği kadar ciddi hasar vermediğini tartıştı.
ABD, İran ile İsrail arasındaki "12 Gün Savaşı"nda Tahran'ın üç önemli nükleer tesisini hedef aldı. Saldırıların nükleer programa ne ölçüde zarar verdiği ABD'de tartışma konusu oldu. ABD yetkilileri, operasyonların detaylarına ilişkin yeni bilgiler paylaşsa da nükleer tesislerin tamamen devre dışı kaldığına ilişkin kesin kanıt sunamadı.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Dan Caine, cuma günü Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında operasyonda kullanılan bombalara dair bilgiler verdi. Caine, sığınak delici bombaların yeraltında patlaması nedeniyle yeryüzünde krater izleri oluşmadığını dile getirdi. Öte yandan uzmanlar, yüzeyde herhangi bir göçük oluşmamasının yeraltındaki nükleer tesislerin tamamen çökmediği anlamına geldiğini ifade etti.
İRANLI YETKİLİLERİN KONUŞMALARI ELE GEÇİRİLDİ
ABD merkezli Washington Post gazetesinin haberinde, ABD istihbaratının saldırılar hakkında İranlı yetkililerin yaptığı gizli görüşmelere ulaştığı duyuruldu. Ele geçirilen bilgilere göre, İranlı üst düzey yetkililer, ABD saldırılarının bekledikleri kadar büyük bir yıkıma yol açmadığını vurguladı.
İranlı yetkililerin aralarında yaptığı ve gizli kalması planlanan görüşmelerde, operasyonların neden tahmin edilen düzeyde etkili olmadığı tartışıldı. Haberde, ele geçirilen istihbaratın ABD'nin resmi açıklamalarından farklı bir tablo ortaya koyduğu vurgulandı.
ABD'nin hedef aldığı Fordo nükleer tesisinin saldırı sonrası uydu görüntüsü
UAEA BAŞKANI TRUMP'I YALANLADI
Grossi, Pentagon Savunma İstihbarat Ajansı'nın bombalamanın ardından yaptığı değerlendirmeyi doğruladı. Söz konusu değerlendirmede, ABD'nin hava saldırılarında İran'ın nükleer altyapısının temel unsurlarını yok edemediği, sadece birkaç aylık gecikmeye yol açtığı kaydedilmişti.
Trump yönetimi ise saldırıların İran'ın nükleer programını "tamamen ortadan kaldırdığını" savunmuştu. Trump, tesislerin yok edilemediğine ilişkin haberler yapan ABD basınını yalancılıkla suçlamış ve İran'ın nükleer programını yeniden başlatamayacağını savunmuştu.
CBS'e demeç veren Grossi, saldırıların İran'ın nükleer altyapısında ciddi hasara yol açtığını ancak tamamen yok etmediğini vurgulayarak, şu ifadeleri kulandı:
"İran'ın sahip olduğu kapasite devam ediyor. Birkaç ay içinde yeniden santrifüjleri çalıştırıp uranyum zenginleştirmeye başlayabilirler. Endüstriyel ve teknolojik kapasiteleri duruyor. İsterlerse bu faaliyetlere yeniden başlayabilirler."
Grossi'nin açıklaması, ABD Başkanı Donald Trump'ın bombalamalar sonucu İran'ın nükleer silah geliştirme kapasitesini kaybettiği yönündeki iddiasıyla çelişti.
Grossi, bu zenginleştirilmiş uranyumun bir kısmının saldırı sırasında tahrip olmuş, bir kısmının ise taşınmış olabileceğini değerlendirdiğini dile getirerek, bu konuda Tahran'dan açıklama yapılması gerektiğini bildirdi.
İRAN ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ URANYUMU GİZLEMİŞ OLABİLİR
Pentagon'un ön değerlendirmelerine göre, İran saldırılar öncesinde zenginleştirilmiş uranyumun bir kısmını gizlemiş olabilir. Grossi, bu uranyumun nerede saklandığına ya da saldırılardan etkilenip etkilenmediğine ilişkin kesin bilgi olmadığını belirtti.
Grossi, UAEA'nın İran'daki nükleer faaliyetleri izleme yetkisinin önemine de dikkat çekti. İran'ın saldırılar öncesinde ajansa bilgi aktardığını ancak bazı konularda şeffaf davranmadığını öne süren Grossi, "Bazı tesislerde beyan edilmemiş uranyum izlerine rastladık. İran'a bunun nedenini sorduk ancak bu konuda tatmin edici açıklama alamadık" dedi.
UAEA Başkanı, İran'ın nükleer silah geliştirip geliştirmediği yönündeki sorulara net yanıt vermekten kaçındı.
Hamaney'in danışmanından çarpıcı iddia
İran'ın endüstriyel kapasitesinin ve bilgisinin olduğunu ve bu bilginin yok edilemeyeceğini belirten Grossi, İran'ın nükleer programına dair sorunların askeri operasyonlarla kalıcı bir şekilde çözülemeyeceğini, çözümün bir anlaşmayla mümkün olacağını söyledi.
BEYAZ SARAY 'ÇOK CİDDİ HASAR OLUŞTUĞUNA' İNANIYOR
CNN'in ismi açıklanmayan bir Beyaz Saray yetkilisine dayandırdığı haberine göre, ABD yönetimi, İran'ın hava savunması olmaması nedeniyle nükleer programını yeniden inşa etmesinin zor olacağını düşünüyor.
Yetkili, Grossi'nin daha önce yaptığı "çok ciddi düzeyde hasar" açıklamasına atıfta bulunarak, "İran'ın nükleer programında, saldırıların öncesi ve sonrası arasında gece ile gündüz kadar fark var. 'Çok ciddi düzeyde hasar' meydana geldi" açıklamasını yaptı.
Öte yandan İran, nükleer programı üzerindeki uluslararası denetimleri sınırlandırma kararı aldı. İran Parlamentosu, UAEA ile iş birliğini durduran yasa tasarısını onaylarken, Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Tahran'ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'ndan (NPT) çekilme ihtimali olduğunu dile getirdi.
