İngiltere Yüksek Mahkemesi’nden İsrail'e silah satışıyla ilgili ilginç karar! Tepki yağdı

Filistin merkezli insan hakları örgütü Al-Haq, İngiltere merkezli Küresel Hukuki Eylem Ağının (GLAN), Uluslararası Af Örgütü (Amnesty) ve İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) de aralarında olduğu insan hakları örgütleri, Yüksek Mahkemenin kararının ardından mahkeme binası önünde basına açıklamalarda bulundu.

"SÜRDÜRECEĞİMİZ MÜCADELENİN BAŞLANGICI"

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) İngiltere Direktörü Yasmine Ahmed, söz konusu karara tepki göstererek, "Bugün adalet, hesap verebilirlik ve uluslararası hukuk açısından, ancak en çok da soykırım ve diğer vahşet suçlarıyla yüz yüze kalmaya devam eden Filistin halkı açısından üzücü bir gün." ifadesini kullandı.

“HÜKÜMET SOYKIRIMI ÖNLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYMUYOR”

Buna karşın, mahkemenin verdiği kararla, parlamentoya yürütmeyi denetlemesi, sorular sorması ve hükümetin uluslararası yükümlülüklerine uygun hareket edip etmediğini sağlaması yönünde davette bulunduğunu söyleyen Yasmine Ahmed, şunları kaydetti:

"Hükümet uluslararası hukuka uyacağını söylüyor ancak sahadaki gerçekler çok açık; hükümet soykırımı önleme yükümlülüğüne ve Silah Ticareti Anlaşması kapsamındaki sorumluluklarına uymuyor ancak bugün bir son değil. Bugün, Filistin halkının hakları için sürdüreceğimiz mücadelenin başlangıcı." 

 "KARAR,  İNGİLTERE'NİN SUÇ ORTAKLIĞINI ORTAYA KOYDU"

Al-Haq hukuk araştırmacısı Doireann McCarthy, mahkemenin kararının, "İngiltere'nin İsrail'in Gazze'deki soykırımında suç ortaklığını ortaya koyduğu" değerlendirmesinde bulundu.

McCarthy, "Bu dava, adalet ve hesap verebilirlik mücadelemizin sadece başlangıç noktası. Uyarı alan devletler, İsrail'e silah ambargosu uygulamalı, tüm diplomatik, siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerini kesmeli, İsrail'i soykırımcı devlet olarak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'ndan çıkarmalı, soykırım suçlarının faillerini tutuklamalı ve yargılamalı." diye konuştu.

Uluslararası Af Örgütü İngiltere Direktörü Sacha Deshmukh de mahkemenin kararından ötürü hayal kırıklığına uğradıklarını dile getirdi.

Deshmukh, "Buna karşın mahkeme, İngiltere'nin F-35 parçalarının ihracatıyla ilgili karar verme yetkisine sahip olmadığını açıkça belirtmiş olsa da bu durum yürütme ya da parlamentoyu sorumluluk almaktan muaf tutmaz." dedi.

 İSRAİL'E SİLAH SATIŞ LİSANSLARININ DURDURULMASI TALEP EDİLMİŞTİ

Al-Haq ve GLAN, İsrail'e yönelik silah satışlarının askıya alınmasına ilişkin yazılı taleplerinin sürekli görmezden gelinmesi üzerine geçen yıl Yüksek Mahkemeye İngiltere aleyhine başvuru yapmıştı. İngiltere hükümetinden, F-35 savaş uçaklarının parçaları dahil İsrail'e tüm silah satış lisanslarının durdurulması talep edilmişti.

Başvuruda, İsrail'in sivillere, sivil altyapıya, sivillerin sığındığı hastane, fırın, okul gibi yapılara, gıda depolarına, su rezervlerine saldırıları ile zorla yerinden etme ve açlığa mahkum etme gibi politikalarına ilişkin detaylar paylaşılmıştı.

Davanın duruşmaları, 18 Kasım 2024'te ve 13 Mayıs 2025'te yapılmıştı. Oxfam, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi uluslararası sivil toplum kuruluşları da İngiltere'nin silah satışlarını sürdürerek uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki kanıtları mahkemeye sunmuştu.

Yüksek Mahkeme, davaya ilişkin verdiği kararda, İsrail'e silah satışı kararının "mahkemelerin meselesi olmadığına" hükmetmişti.