'Diplomatik bir başarı' Dolmabahçe zirvesi dünya basınında: Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye için bir zafer

Ukrayna ve Rusya arasındaki barış görüşmeleri dün bir gün rötarla Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirildi. 2022’den sonra ilk kez bir araya gelen Kiev ve Moskova biner kişilik esir takasında anlaştı. Ateşkes müzakereleri ise devam edecek.

Gözden KaçmasınYabancı basın, zirveyi Hürriyet’ten takip ettiHaberi görüntüle

DÜNYA BASININ EN ÖNEMLİ GÜNDEM MADDESİ

Tüm dünyanın nefesini tutarak izlediği zirve bugün dış basının en önemli gündem maddesi oldu.

İngiliz yayın kuruluşu BBC, Avrupa'nın son yıllarda gördüğü en kanlı savaşın ardından dün İstanbul'da barış için küçük de olsa bir adım atıldığını vurgulayarak "Türkiye ve ABD'nin teşviki tarafları bir araya getirdi." ifadelerini kullandı.

Al Jazeera, barış görüşmelerinde Türkiye'nin dengeleyici rolüne dikkat çekti ve "Türkiye savaşın başından bu yana Ukrayna'ya destek verip, Rusya ile ilişkilerini sürdürerek bir önemli bir denge kurdu. İstanbul'daki toplantı, Şubat 2022'den bu yana gerçekleşen ilk doğrudan görüşmeydi. Bu toplantılara Türkiye'nin de ev sahipliği yapması, ülkenin dünyanın en önemli jeopolitik çatışmalarından birine çözüm arayışında oynadığı merkezi rolü vurguluyor. Putin ve Zelenski'nin Türk topraklarında doğrudan bir araya gelmesi Türkiye için güçlü bir haftanın kapanışı olurdu ancak analistler yine de ülkenin sürecin merkezinde yer almasının bir zafer olduğunu söylüyor." ifadelerini kullandı.

İsviçre merkezli yayın kuruluşu Nau 'Putin gelmese bile İstanbul toplantısının gerçek kazananı Erdoğan' başlıklı haberinde şu ifadeleri kullandı;

"Uzmanlar, Erdoğan’ı Putin ve Zelenski arasındaki güncel diplomatik çekişmenin asıl kazananı olarak görüyor. Son yıllarda her iki tarafın da güven duyduğu tek devlet başkanı olarak kendini kanıtlayan Erdoğan her iki taraf için de “dürüst bir arabulucu” olarak kabul ediliyor.

Gözden KaçmasınKüresel lider denilmesine itiraz etmek epey zorlaştıHaberi görüntüle

Putin şahsen katılmasa da Erdoğan Kremlin ile yakın temasını sürdürüyor. Rus ve Ukraynalı heyetlerin Türkiye’de müzakere yürütüyor olması, Erdoğan için diplomatik bir başarı olarak değerlendiriliyor.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Erdoğan’ın rolünü övdü ve Türkiye’ye daha fazla savunma sanayii siparişi verilmesi çağrısında bulundu. Bu durum, ülkeye jeopolitik avantajlar sağlıyor."

Yunan medyası da Türkiye'nin uluslararası diplomatik sahnedeki yükselişine dikkat çekti. Liberal gazetesi "Erdoğan bölgesel bir aktöre dönüşüyor, Atina ise yeni bir sahneyle karşı karşıya" başlıklı haberinde "Geçen hafta, Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan için son derece verimli geçti. Ukrayna-Rusya görüşmeleri İstanbul’u küresel diplomasinin merkezine taşıdı, Avrupalılar ile İran arasındaki görüşmelere de yine İstanbul ev sahipliği yaptı, NATO Dışişleri Bakanları Zirvesi Antalya’da düzenlendi. Aynı anda Ankara, Trump’ın Netanyahu’dan uzaklaşmasını ve İsrail’in ilk yurt dışı ziyaret programından dışlanmasını memnuniyetle izledi." ifadelerini kullandı ve şöyle devam etti;

"Trump’ın Erdoğan’a en büyük "hediyesi", Suriye devlet başkanı Şara ile görüşmesi ve Suriye’ye yönelik Amerikan yaptırımlarını kaldırdığını açıklaması oldu. Trump, bu kararını Erdoğan’ın ve Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın telkinlerine dayandırdı. Hatta Riyad’daki görüşmeye Erdoğan’ı da telekonferans yoluyla davet ettiler. Bu adımla Amerikan Başkanı, yalnızca Türkiye’nin Suriye’deki rolünü tanımakla kalmadı; aynı zamanda ABD’nin Suriye’den asker çekebileceğinin sinyalini verdi.

2022’den sonra ilk kez gerçekleşen Ukrayna-Rusya zirvesinin İstanbul’da yapılacağı haberi, Türkiye için bir başka önemli gelişmeydi. Trump bu gelişmeyi övdü ve zirve liderler düzeyinde gerçekleşirse İstanbul’a gitmeye hazır olduğunu açıkladı.

Mesele sadece Trump’ın bölgesel konulara yönelik yeni yaklaşımı değil. Avrupa ülkeleri de yeni şartlar karşısında Türkiye’ye yöneliyor. Türk savunma sanayisinin 'ReArm EU' gibi programlara katkısı ile önemli eksiklerine çözüm sağlayabileceği düşünülüyor. Bu gelişmeler, doğal olarak Atina tarafından da göz ardı edilemeyecek yeni gerçeklikler yaratıyor.

ABD ile Türkiye ilişkilerinin yeniden tesis edilmesi ve Trump’ın planladığı şekilde yeni bir stratejik çerçeveye oturtulması, ayrıca Avrupa ortaklarının Türkiye ile askeri düzeyde iş birliği yapmaya istekli olması, Yunanistan açısından zorlu ve elverişsiz bir ortam yaratıyor."

Yunanistan'da yayımlanan Ta Nea gazetesinin "Türkiye merkezde, Yunanistan hiçbir yerde" başlıklı köşe yazısında, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in geçen haftaki İtalya ziyareti eleştirilerek, Miçotakis'ten önce İtalya'ya giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın savunma sanayisi başta olmak üzere birçok konuda avantaj sağladığı kaydedildi.

Yazıda, "Başbakan (Miçotakis), Türkiye ve İtalya'nın yeni stratejik ilişkisi karşısında çaresiz izleyici gibi geri dönerken, Erdoğan'ın artık ilgilenecek çok daha ciddi konuları vardı ve herkesin gözü onun üzerindeydi. Putin ve Zelenski'nin İstanbul'da buluşmasına yönelik haber bomba gibi düşmüştü ve ABD Başkanı Donald Trump'ın da katılabileceği haberleri Erdoğan'ı stratosfere kadar yükseltmişti. Bir gecede Türkiye dünyanın merkezi haline gelmişti." ifadeleri kullanıldı.

Toplantıda Putin veya Trump'ın olup olmamasına veya sonucun ne olduğuna bakılmaksızın Türkiye'nin öneminde bir değişiklik olmadığına işaret edilen yazıda, "Her şeyin referans noktasının rolü belli ve sonuçtan bağımsızdır. Bu, benzeri görülmemiş bir başarıdır. Büyük güçlerin arasında bu çapta bir başarı ne Osmanlı İmparatorluğu zamanında vardı ne de bunu (Mustafa) Kemal (Atatürk) hayal edebilirdi." ifadesine yer verildi.

Azerbaycan merkezli medya kuruluşu Caliber, barış görüşmelerini "Türkiye'nin küresel arabulucu olarak genişleyen rolü" başlığıyla gördü.

Haberde, "Türkiye'nin uluslararası arabulucu olarak artan etkisi, Rusya, Ukrayna ve ABD'den delegasyonların devam eden Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmeyi amaçlayan potansiyel olarak muazzam barış görüşmeleri için İstanbul'da bir araya gelmesiyle bir kez daha ön plana çıktı." ifadesi yer aldı.

Türkiye'nin konuya ilişkin tarafsızlığı ve "savaş sırasında hem Ukrayna'yı hem de Rusya'yı ziyaret eden tek NATO lideri olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kişisel diplomasisine" değinilen haberde, bu etkenlerin ülkenin güvenilir bir arabulucu olarak statüsünü güçlendirdiği vurgulandı.

Azerbaycan merkezli gazete Azernews ise görüşmeleri, "Türkiye, Erdoğan'ın iddialı diplomasisi altında küresel arabulucu olarak ortaya çıkıyor" başlıklı haberinde değerlendirdi.

Haberde, "'Kazan-kazan' ilkesine dayalı aktif dış politikasıyla tanınan Cumhurbaşkanı Erdoğan, birçok uluslararası krizin çözümünde kilit rol oynamıştır. Kendisinin liderliğinde Türkiye bir barış diplomasisi merkezi olarak ortaya çıkmıştır." ifadeleri kullanıldı.

Alman Welt gazetesinde yer alan haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, savaş başladığından beri kendisini bir arabulucu, ülkesini de vazgeçilmez bir güç olarak konumlandırdığı belirtildi.

"Çatışmanın iki tarafının da İstanbul'da masaya oturması, sonuç beklentileri düşük olsa da Türkiye açısından sembolik bir başarıdır." ifadesi kullanılan haberde, Erdoğan'ın çizgisinin Ukrayna yanlısı ancak Rusya karşıtı olmadığı şeklinde tanımlanabileceği yorumu yapıldı.

Ankara'nın Ukrayna'nın toprak bütünlüğünden yana olduğu ve Kiev'e silah tedarik ettiğine ancak Moskova'ya karşı uygulanan yaptırımlara katılmadığına işaret edilen haberde, "Türkiye, ABD'nin belirsiz çizgisi karşısında Avrupa'nın güvenlik mimarisini yeniden düzenlerken söz sahibi olmak istiyor. Erdoğan, Rusya-Ukrayna görüşmelerine imkan sağlayabilecek az sayıdaki devletten biri olmasının avantajını bilerek kullanıyor. İstanbul'u yeni Cenevre yapmak istiyor, Kiev ve Moskova arasında bir barış anlaşmasıyla taçlandırılmış olarak." ifadeleri yer aldı.

Berliner Morgenpost gazetesinde "Ukrayna barış toplantısı üzerine poker: Şimdiye kadar sadece bir kazanan var" başlığıyla yer alan haberde ise Ukrayna savaşında arabuluculuk rolü için Suudi Arabistan, Brezilya, Katar gibi başka devletlerin de yarıştığının, Ukrayna ve Rusya heyetlerinin Türk topraklarında yeniden müzakere etmek istemelerinin bir başarı olduğunun altı çizildi.

Haberde, bu konuda çabalarına işaret edilen Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 2022'de Antalya'da, BM ile Tahıl Anlaşması'nı planladığı ve savaş başladıktan sonra hem Putin hem Zelenski ile birçok kez görüştüğü anımsatıldı.

Rusya ve Ukrayna'nın İstanbul'da daha önce müzakereler yaptığı hatırlatılan haberde, "O (Cumhurbaşkanı Erdoğan), Doğu ile Batı arasında özgüvenli ve başarılı bir denge politikası yürütüyor." ifadesine yer verildi.

Haberde, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile Trump arasında yapılan görüşmeye Erdoğan'ın uzaktan videoyla katıldığı aktarıldı.

Zelenski'nin ilk görüşmeler başlamadan önce Rus müzakere heyetini "sahte" heyet olarak eleştirdiği, Moskova'daki Dışişleri Bakanlığının da Zelenski'i "palyaço" ve "başarısız" olarak nitelendirdiği belirtilen haberde, "Ancak şimdiden bir kazanan var: Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya ve Ukrayna arasında ev sahibi ve arabulucu rolünün keyfini çıkarıyor." ifadeleri kullanıldı.

Öte yandan "Putin ve Zelenski arasındaki çekişmenin sürpriz bir galibi var" başlığını kullanan Focus dergisi de İstanbul'da devlet başkanları arasında büyük hesaplaşma gerçekleşmemesine rağmen Ukrayna'da ateşkes konusundaki sinir harbinin ortasında Erdoğan'ın kendisini gizli kazanan olarak göstermeyi başardığı yorumunu yaptı.

Aynı zamanda (Türkiye'nin) NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'na ev sahipliği yaptığına işaret edilen haberde, "Erdoğan dünya sahnesine geri döndü ve görünüşe göre her zamankinden daha güçlü." değerlendirmesinde bulunuldu.

Haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 3 yılı aşkın süredir devam eden savaşta arabulucu olarak kendisini vazgeçilmez kıldığı kaydedildi.

BELÇİKA

Müzakereler Belçika basınında da geniş şekilde yer aldı. Flamanca yayın yapan kamu televizyonu VRT, gelişmeleri Dolmabahçe'den yaptığı canlı yayınla aktarırken, önde gelen Flamanca gazetelerinden De Morgen de anlık bloğundan duyurdu.

Fransızca yayın yapan kamu televizyonu RTBF de Dolmabahçe'de gerçekleşen görüşmelere ilişkin sık sık güncellemeler paylaştı. Tarafların açıklamalarına dair gelişmeler sık sık yayınlanırken, görüşmelerin olası sonuçlarıyla ilgili yorumlara da yer verildi. Tarafların 3 yıldan sonra ilk direkt görüşmelerini İstanbul'da yaptığının belirtildiği yayınlarda, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın görüşmelerin açılışında yaptığı "derhal ateşkes" çağrısı vurgulandı.

Yüksek tirajlı Fransızca gazete Le Soir'de yer alan "Ukrayna'da Savaş: Türkiye diplomatik oyunun merkezinde" başlıklı haberde, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ülkesinin Ukrayna müzakerelerinin yeniden merkezi haline geldiği ve bu durumun Türkiye'nin son yıllarda aşırı artan diplomatik aktivitesini gösterdiği" yazıldı.

BOSNA HERSEK

Bosna Hersek'in en çok okunan haber portallarından Klix, İstanbul müzakerelerini, "İstanbul tarihi bir barış mekanı mı olacak?" başlığıyla okuyucularına aktardı.

Haberde, Ukrayna ve Rusya heyetlerinin 3 yılın ardından ilk kez İstanbul'da toplandığı ve görüşmelere Dışişleri Bakanı Fidan'ın ev sahipliği yaptığı da vurgulandı.

Gözden KaçmasınTakas da Türkiye’denHaberi görüntüle