Güncelleme Tarihi:
Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası taahhütlerini yerine getirme ve 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi’ne ulaşma yolunda önemli bir adım olarak görülen İklim Kanunu Teklifi, 2025 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) tartışılmaya devam ediyor. AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından desteklenen bu teklif, 20 madde, 2 geçici madde ve 3 farklı kanunda değişiklik öngören kapsamlı bir düzenleme olarak öne çıkıyor. İklim değişikliğiyle mücadelede yasal ve kurumsal çerçeveyi oluşturmayı amaçlayan teklif, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) ve yeşil taksonomi gibi yenilikçi araçları hayata geçirmeyi hedefliyor. Peki, İklim Kanunu Teklifi Meclis’ten geçti mi? İşte son gelişmeler ve teklifin detayları!
İklim Kanunu Teklifi, ilk olarak Şubat 2025’te TBMM’ye sunuldu ve Çevre Komisyonu’nda hızla kabul edilerek Genel Kurul’a taşındı. Teklifin ilk 4 maddesi, 10 Nisan 2025 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Bu maddeler, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, İklim Değişikliği Başkanlığı’nın yetkileri ve karbon fiyatlandırma mekanizmalarını düzenleyen temel ilkeleri kapsıyor. Ancak, muhalefetin “kanunun büyük şirketlerin çıkarlarını koruduğu” ve “fosil yakıtlardan çıkışa dair somut adımlar içermediği” yönündeki eleştirileri üzerine, teklif 15 Nisan 2025’te daha kapsamlı bir değerlendirme için komisyona geri çekildi. AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta ve TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Mehmet Galip Ensarioğlu, teklifin revize edilerek yeniden Genel Kurul’a getirileceğini ve tüm paydaşların görüşlerinin dikkate alınacağını belirtti.
TBMM Genel Kurulunda, İklim Kanunu Teklifi'nin 5 maddesi daha kabul edildi. Genel Kurulda kabul edilen maddelere göre, teklifle, kurum ve kuruluşlarca hazırlanan plan, program, strateji, eylem planı ve sair politika belgelerinde, yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi kapsamında iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan strateji ve eylem planları ile belirlenen esaslar dikkate alınacak.
İklim değişikliği strateji ve eylem planları, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle dönemsel olarak ulusal ölçekte hazırlanacak, uygulanacak, uygulaması izlenecek, değerlendirilecek ve gerektiğinde ulusal veya bölgesel ölçekte güncellenecek.
İlin şartlarına uygun olarak strateji, eylem ve uygulama alanlarını belirlemek ve bunların uygulanmasını sağlamak üzere her ilde vali başkanlığında, ilgili kurum ve kuruluşların varsa il veya bölge teşkilat temsilcileri ile yerel yönetimlerin temsilcilerinden oluşan İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Kurulun sekretaryasını Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı taşra teşkilatı yürütecek, Kurulun çalışma usul ve esasları Bakanlıkça belirlenecek.
Yerel iklim değişikliği eylem planları, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum amacıyla adil geçiş gereklilikleri gözetilerek her ilin bütüncül bir planı olacak şekilde vali koordinasyonunda, büyükşehirlerde büyükşehir belediyesi, diğer illerde il belediyesi ve il özel idaresi tarafından birlikte, ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla hazırlanacak veya hazırlatılacak ve karara bağlanmak üzere İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kuruluna sunulacak.
Yerel iklim değişikliği eylem planlarının hazırlanması veya izlenmesi süreçlerinde, ilgili kurum ve kuruluşlar kendilerinden talep edilen belge, bilgi ve veriyi ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde paylaşacak.
Sektörel etkilenebilirlik ve risk analizleri, strateji ve eylem planlarına esas teşkil etmek üzere iklim modelleri kullanılarak dönemsel olarak Başkanlık tarafından hazırlanacak ve güncellenecek.