HAMANEY KİMDİR, KAÇ YAŞINDA? İran siyasetinin en etkili ismi: Ayetullah Ali Hamaney'in siyasi hayatı ve biyografisi!
Güncelleme Tarihi:
İsrail-İran arasındaki saldırılar devam ederken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran lideri Hamaney'e suikast düzenleyebileceklerini ima etti. Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail'in İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'e suikast düzenlemesini önlediği öne sürüldü. İsrail’in İran’a düzenlediği geniş çaplı hava saldırıların ardından, yapılan suikast açıklamalarıyla birlikte, Hamaney'in siyasi hayatı ve biyografisi dünya kamuoyunda merak konusu oldu. Din adamlığının ötesinde İran'daki sistemin tümüne hakim olan Hamaney, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri oldu. İşte, İran lideri Hamaney'in biyografisi ve siyasi hayatı hakkında ayrıntılı bilgiler.
Trump Hamaney'e suiast planını engellediği yönündeki iddiasıda bulundu. Ravid'e konuşan ABD’li yetkili, "ABD Başkanı Trump'ın, İsrail'in İran lideri Hamaney'e suikast yapma ihtimaline açık bir şekilde karşı çıktığını" iddia etti. Diğer yandan Hamaney'e suikast düzenleyebileceklerini ima eden Netanyahu, "Planlarımızı kamuoyu önünde detaylandırmayacağım ama ne gerekiyorsa yapacağız." ifadelerini kullandı. Açıklamaların ardından Hamaney kimdir? sorusu gündeme geldi.
HAMANEY KİMDİR?
İran lideri Ali Hameney 19 Nisan 1939'da Meşhed şehrinde dünyaya geldi. Babası Ayetullah Seyyid Cevad Hüseyni Hamaney İran Azerbaycanı olarak bilinen bölgeli, annesi Hatice Mirdamadi ise Yezdlidir.
Dini bilimleri öğrenmeye Meşhed şehrinde başladı. Daha sonra 2 yıl Necef'te, 6 yıl Kum'da okudu. Meşhed'de Ayetullah Milani'nin fıkhın harici derslerine katıldı. Daha sonralar yeniden Kum'a döndü. Burada Ayetullah Humeyni'nin fıkıh ve usul derslerine, Ayetullah Burucerdi ve Allame Tabatabai'nin felsefe derslerine katıldı. Ayetullah Burucerdi ve Ayetullah Şahrudi'nin yanında içtihada ulaştı.
EN SON HABERLER
SİYASETE GİRİŞİ
1963 yılında Ayetullah Ruhullah Humeyni önderliğindeki İslami Hareket'e katıldı. 1977 yılında İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi tarafından sürgüne gönderilmek istense de mensubu olduğu İslami Hareket'in büyümesi üzerine sürgüne gönderilmedi ve Meşhed şehrine geri döndü.
İran İslam Devrimi'nin gerçekleşmesi ve Ayetullah Humeyni'nin sürgünden dönmesi üzerine İslam İnkılabı Yüksek Şurası üyeliğine atandı. Bu görev üzerine Meşhed'den Tahran'a geldi.
1979 yılında İran Savunma Bakan Yardımcısı oldu. Aynı yıl Tahran vekili olarak İslami Şûra Meclisi'ne seçildi. 1980 yılında Humeyni tarafından İran Yüksek Savunma Şurası üyeliğine atandı.
İran-Irak Savaşı'nda görev aldı. 27 Haziran 1981 tarihinde Ebuzer Camisi'ne yapılan bombalı saldırıda ağır yaralandı.
İran Cumhurbaşkanı Muhammed Ali Recai'nin bombalı saldırı sonucunda ölmesi üzerine Ekim 1981'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday oldu ve Humeyni'nin de onayıyla 16 milyon oy alarak 3. İran Cumhurbaşkanı seçildi. 1985 yılında ikinci kez cumhurbaşkanlığına seçildi.
Ayetullah Humeyni tarafından 1986 yılında kurulan Düzenin Yararını Teşhis Konseyi'nin Başkanlığı'na getirildi.
EN SON HABERLER
DİNİ LİDER SEÇİLMESİ
3 Haziran 1989 tarihinde Ayetullah Humeyni'nin vefat etmesi üzerine, 4 Haziran 1989 tarihinde Haşimi Rafsancani'nin tavsiyesi ile Uzmanlar Meclisi tarafından dini lider seçildi. Seçilmesine hocalarından olan eniştesi Şeyh Ali Tehrani ve Ayetullah Ali Montazeri karşı çıktı.
İRAN'IN MUTLAK YETKİLERİ HAMANEY'DE
İran, Şah yönetiminin devrildiği 1979'daki devrimden bu yana kendine özgü bir devlet yapılanmasına sahip.
Ülkenin yönetim yapısı, kuvvetler ayrılığı prensibine dayanıyor. Yasama, yürütme ve yargı organları, devletin işleyişinde ayrı ve bağımsız yetkilere sahip ancak bu organlar üzerinde geniş yetkilerle donatılan liderlik makamı, yönetimin merkezinde yer alıyor.İran'da kuvvetler ayrılığı prensibi, yasama, yürütme ve yargı organlarının bağımsızlığını öngörse de liderin geniş yetkileri bu organlar üzerinde belirleyici bir etkiye sahip.
İran Anayasası'nın 57'nci maddesinde devletin temel organları, ülkenin en üst düzey makamı kabul edilen "Rehber"in denetimi altında faaliyetlerini yürüten yasama, yürütme, yargı olarak tanımlanıyor.
EN SON HABERLER
Ülke lideri Ayetullah Ali Hamaney, İran'ın en üst makamı olan "Velayet-i Fakih" kurumunu temsilen ülkeyi "Rehber" sıfatıyla idare ediyor.
Fıkıh alimlerinin yönetimi anlamına gelen Velayet-i Fakih, İran İslam Cumhuriyeti Anayasası'nın da temelini oluşturuyor.
Velayet-i Fakih'in başındaki Veliyy-i Fakih, "Mehdi'nin yeryüzündeki vekili olan Şii din adamı" anlamına geliyor. Veliyy-i Fakih, "Mehdi"nin yeniden ortaya çıkışına kadar İslam ümmetinin yöneticisi olarak da görülüyor.
Şii Müslümanların inancında Hazreti Muhammed'in 12'nci kuşaktan torunu "Mehdi"nin bir gün dünyaya dönerek yeryüzündeki gerçek adaleti sağlayacağına" inanılıyor.
İran'ın en yüksek siyasi ve dini makamı Hamaney'in temsil ettiği Rehberlik makamı, tüm devlet organları üzerinde geniş yetkilere sahip.