Eskiden insanlar neden daha zayıftı? 1960'lardaki gibi yaşasak bu kilolar gider mi?

Kaliforniyalı Beslenme Uzmanı Autumn Bates, insanların geçmiş yıllarda neden daha zayıf olduklarını, 60'lı yıllarda vücut yağ oranlarının daha düşük olduğunu merak edip bunu nedenlerini araştırmış. Aslında öyle uzun uzun araştırmaya gerek var mı bilemedim. Çünkü aslında her şey ortada....

Birkaç yıl önce sosyal medyada bir post görmüştüm. Dedenizin, büyükannelerinizin siyah beyaz fotoğraflarına bir bakın, kilolu insan göremezsiniz diyordu.

Doğumlardan sonra hafif kilo olsa da gerçekten de bugünkü kadar kilolu insan yokmuş o yıllarda...

Uzmanlar, bu değişimi genelde aşırı işlenmiş gıdaların ve daha fazla kalori içeren yemeklerin alımının artmasına, ev yemeklerinin daha az tüketilmesine, hareketsiz yaşama bağlıyor.

O zamanlar şimdiki gibi koca koca kovaların içinde kızarmış tavuk parçaları, ağza sığmayan hamburgerler, patates kızartmaları, binbir çeşit tatlılar yoktu ama fırında ekmek, közde patates vardı baklava vardı...

Pideler, börekler, çörekler, pastalar yok muydu hiç? Vardı elbette ama insanlar bunları yedikten sonra yan gelip yatmıyor, bahçede tarlada çalışıyordu. İşte şimdi bizim yiyip de yakamadığımız o yiyecekleri, (spor yapanlara sözümüz yok çok saygı duyuyoruz onlara) büyüklerimiz haraket ederek yakıyordu.

Biz 5 dakika uzaklıktaki markete arabayla gidiyoruz, onlar her yere yürüyor, yükleri kollarında sırtlarında taşıyorlardı. 

“Yüksek kaliteli proteinlerin yerini, yüksek karbonhidrat ve yağ içerikli besinlerin alması, daha az sebze, meyve, süt ürünleri tüketiminin olması günümüzdeki obezitenin en önemli nedenlerinden bir tanesi haline getirmiştir.” diyen Diyetisyen Gülçin Işık,  çocukluktan itibaren işlenmiş, düşük proteinli, yüksek yağ içerikli beslenme ile beslenen bireylerin; kalp hastalıkları, diyabet, obezite gibi hastalıkların alt yapısına zemin hazırladığını, büyüdüklerinde bu sağlık sorunları ile mücadele etmek durumunda kaldıklarını, oysa evde hazırlanan yemeklerle beraber daha az şeker, yağ ve daha az kalori tüketimi sağlanarak, yüksek kaliteli proteinlerin lif tüketimi ve neticede daha az kalorili beslenmeyi desteklenmiş olacağını ifade etti.

Bates, günümüzde insanların her zamankinden daha kilolu olmasının bir başka nedeninin de ultra işlenmiş gıdalardaki patlama olduğunu söyledi neden sağlıklsız olduğunu şu sözüyle özetledi:

“Yediğinizde sizi tatmin etmez bu nedenle daha fazla yemenize neden olur. Bu ultra işlenmiş gıdalar günde yaklaşık 800 kalori daha fazla yememize neden olabilir."

Bates,1960'larda toplumun daha zayıf olmasına katkıda bulunan üçüncü şeyin insanların 'Çok daha aktif olmaları' olduğunu söyledi.

Bates; daha az uyku, obezite ve kilo alımı ile önemli ölçüde bağlantılı olduğunu az uykunun açlık hormonlarının artmasına neden olduğunu, dolayısıyla ertesi gün kendinizi çok daha aç hissedeceğinizi söyledi.

Eskiden insanlar gün boyunca daha aktifti, dolayısıyla daha yorgun oluyorlar ve uyumak istiyorlardı.
Bates, uyku sorunu için kendimize yeniden yatma saatleri belirlememiz gerektiğini çünkü geç saatlere kadar ayakta kalmak için çok farklı cezbeden şey olduğunu bu nedenle ne zaman uyuyacağımıza dair zaman sınırları koymamız gerektiğinin altını çizdi.

Avrupa kıtasındaki en kilolu ülkeyiz

Araştırmalar obezite sıklığının ülkemizde %30’un üzerine çıktığını ve Avrupa kıtasındaki en kilolu ülke konumuna geldiğimizi gösteriyor.

Özellikle kadınlarda obezite sıklığı %40 olduğu biliniyor. 5-19 yaş arası çocuk ve ergenlerde obezite yaygınlığı Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yaklaşık %12’dir.

Dünya Sağlık Örgütü’nün güncel verilerine göre dünya genelinde obeziteli birey sayısı 1 milyarı aşmış durumda. 2050 yılı projeksiyonuna bakıldığında yetişkinlerin %60’nın, çocuk ve ergenlerin %30’nun fazla kilolu veya obez olacağı öngörülüyor.