Mesane boynu yüksekliği belirtileri ve tedavisi

Erkeklerde mesane boynunun hemen altında prostat bezi bulunurken, kadınlarda üretra doğrudan mesane boynuna bağlıdır.

Sağlıklı bir mesane boynu, idrar yapma esnasında gevşeyerek mesanenin tam olarak boşalmasına yardımcı olur. Ancak mesane boynu yüksekliği durumunda, mesane çıkış açısı dardır ve idrar akışı zorlaşır. Bu durum, idrar yaparken zorlanma, mesaneyi tam boşaltamama hissi ve sık idrara çıkma gibi sorunlara yol açar.

Mesane Boynu Yüksekliği Ne Demektir?

Mesane boynu yüksekliği, mesane boynunun olması gerekenden daha dik bir açıyla üretraya açıldığı doğuştan gelen bir yapısal bozukluktur. Normalde mesane boynu hafif eğimli bir şekilde açılarak idrarın rahatça üretraya geçmesini sağlar. Ancak mesane boynu yüksek olan bireylerde, idrar akışına engel oluşturan bu dik açı nedeniyle idrar yapma süreci zorlaşır.

Bu durum çoğunlukla çocukluk veya ergenlik döneminde belirti vermez ve genellikle genç erişkin yaşlarda idrar yapma problemleri ile kendini gösterir. Yaş ilerledikçe, özellikle prostat büyümesi gibi ek faktörler de devreye girerek semptomları daha belirgin hale getirebilir.

Mesane Boynu Yüksekliğinin Belirtileri Nedir?

Mesane boynu yüksekliği, idrar yollarında tıkanıklığa neden olan diğer hastalıklarla benzer belirtiler gösterebilir. Bu nedenle belirtilerin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi ve kesin teşhis konulması büyük önem taşır. Mesane boynu yüksekliği olan bireylerde en yaygın görülen belirti idrar akışında zayıflama ve idrar yapma sürecinde zorlanmadır. Normalde idrar, mesane kasıldığında güçlü ve kesintisiz bir şekilde dışarı atılır. Ancak mesane boynu yüksekliği olan bireylerde, mesane boynundaki dar açılı yapı nedeniyle idrar akışı yavaş ve kesintili olabilir. Hastalar idrarın ince bir akıntı şeklinde geldiğini veya idrar yaparken zorlanma yaşadıklarını ifade edebilirler.

Bazı hastalarda idrar akımının çatallı olması, kesik kesik gelmesi veya idrarı başlatmada güçlük çekme gibi şikayetler görülebilir. Bu durumda hastalar idrar yapmak için ekstra çaba harcamak zorunda kalabilir ve uzun süren işeme süreleri nedeniyle günlük aktivitelerinde aksaklıklar yaşayabilirler. Ayrıca, mesane kaslarının idrarı dışarı atmak için fazladan çalışması gerektiğinden, hastalar ıkınarak idrar yapma zorunluluğu hissedebilirler. Mesanenin tam olarak boşaltılamaması, hastaların sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissetmesine yol açabilir. Bu durum, özellikle geceleri idrara kalkma (noktüri) şeklinde kendini gösterebilir. Geceleri sık sık tuvalete gitmek zorunda kalmak, hastaların uyku kalitesini düşürerek yorgunluk, halsizlik ve gündüz uykululuğu gibi sorunlara neden olabilir.

Bunun yanı sıra, mesane boynu yüksekliği olan hastalar ani idrar yapma isteği (urge inkontinans) ve idrar kaçırma gibi durumlar yaşayabilirler. Mesane tam olarak boşalamadığı için idrar birikimi devam eder ve bu da hastalarda sıkışma hissine ve ani idrar yapma ihtiyacına yol açabilir. İleri seviyelerde, mesanede kalan artık idrar, idrar yolu enfeksiyonları (sistit) ve mesane taşları gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Mesanede uzun süre kalan idrar, bakteri çoğalması için ideal bir ortam oluşturarak enfeksiyon riskini artırır. Tedavi edilmediği takdirde, bu enfeksiyonlar böbreklere kadar ilerleyerek böbrek fonksiyonlarını tehdit edebilir ve böbrek yetmezliğine yol açabilir.

Mesane Boynu Yüksekliğinin Tedavi Yöntemleri

Mesane boynu yüksekliği tedavisi, hastanın şikayetlerinin şiddetine ve idrar yapma fonksiyonlarının ne kadar etkilendiğine bağlı olarak belirlenir. Hafif belirtileri olan hastalarda genellikle ilaç tedavisi tercih edilirken, daha ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekli olabilir. Tedavi, hastanın yaşam kalitesini artırmayı ve mesanenin sağlıklı bir şekilde boşalmasını sağlamayı amaçlar.

İlaç tedavisi, mesane boynundaki kasların gevşemesini sağlayarak idrar akışını kolaylaştıran ilaçların kullanılmasını içerir. Bu ilaçlar, mesane çıkışındaki direnci azaltarak hastaların daha rahat idrar yapmasına yardımcı olabilir. Ancak her hasta için etkili olmayabilir ve ilaca bağlı bazı yan etkiler görülebilir. Baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü, yorgunluk ve cinsel fonksiyon değişiklikleri bu yan etkiler arasında yer alabilir.

İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda, cerrahi müdahale gerekebilir. En yaygın kullanılan cerrahi yöntemlerden biri TUİP (Transüretral İnsizyon) ameliyatıdır. Bu işlem sırasında, idrar yolundan girilerek mesane boynundaki darlığı gidermek için küçük kesiler yapılır. Böylece mesane çıkışı genişletilir ve idrar akışı rahatlatılır.

Eğer hastada prostat büyümesi de varsa, TUR-P (Transüretral Prostatektomi) ameliyatı uygulanabilir. Bu işlemde, prostat dokusu ile birlikte mesane boynundaki tıkanıklık giderilir. TUR-P ameliyatı, idrar yapma sorunlarını önemli ölçüde düzeltebilir ve uzun vadeli sonuçlar sağlayabilir. Ancak, bu tür ameliyatlardan sonra bazı hastalarda retrograd ejakülasyon (boşalmanın mesaneye kaçması) gibi yan etkiler görülebilir.

Son yıllarda, bazı hastalarda lazer tedavisi de tercih edilmektedir. Lazer enerjisi kullanılarak mesane boynu açılır ve kanama riski daha düşük bir cerrahi müdahale sağlanır.