Hamileler covid-19 aşısı olabilir mi?

“Biontech” ve “Moderna” aşıları kapsamında, sağlık örgütleri ve araştırma komiteleri, gebelere ne tür önerilerde bulunuyor? Tüm detaylar bu yazımda…

Dünya sağlık örgütü hamilelere aşı önermiyor!

Sizlerin de bildiği üzere, gebeler, gebe olmayan kadınlara göre şiddetli covid-19 riski altındadır ve covid-19 erken doğum riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.

Dünya Sağlık Örgütü yetersiz veri nedeniyle, şu anda hamile kadınların aşılanmasını önermemektedir. Hamile veya emziren bir kadının kaçınılmaz yüksek maruz kalma riskine sahip olması durumunda, mesela bir sağlık çalışanı ise, aşılama düşünülebileceğini belirtmiş ve aşılamanın ardından emzirmenin bırakılmamasını önermiştir.

Aşılama ve Bağışıklama Ortak Komitesi (JCVI - ABD) ise, 30 Aralık 2020'de güncellenmiş tavsiyeler yayınladı. Komite; mevcut veriler, hamileliğe herhangi bir güvenlik endişesi veya zararı göstermese de, hamilelik sırasında Covid-19 aşılarının rutin kullanımını önermek için yeterli kanıt olmadığını doğruladı.

Hamileler ciddi anlamda covid-19 riski altında

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri; Covid-19 olan hamile kişilerin, üreme çağındaki hamile olmayan kadınlara kıyasla yoğun bakım, ölümle sonuçlanan hastalıklar gibi durumlara maruz kaldığını ve erken doğum gibi olumsuz gebelik sonuçları riski altında olabileceğini belirterek, gebelerin diğer insanlara göre büyük riskler taşıdığının altını çizmiştir.

Sağlık çalışanı olan hamilelere kararları soruluyor

Konu, gebeler ve covid-19 olunca, dünya üzerindeki birçok araştırma komitesi çeşitli açıklamalarda bulunmaya devam ediyor.

Örneğin;

CDC ve Bağımsız Aşılama Uygulamaları Danışma Komitesi (ACIP), hamile kişilere covid-19 aşısı olup olmama kararlarında yardımcı olacak bilgiler sunmuştur.

Şu anda ACIP, covid-19 aşılama programının ilk aylarında, belirli gruplara yani sağlık personeli gibi ön saflarda çalışanlara aşı teklif edilmesini önermektedir. Hamile olan ve covid-19 aşısı olması önerilen kişiler (sağlık çalışanları gibi) aşı olmayı veya olmamayı tercih edebilir. Aşı olma konusunda soruları varsa, bir sağlık hizmeti sağlayıcısıyla görüşmek, bilinçli bir karar vermelerine yardımcı olabilir.

Gebeler aşı sonrası nelere dikkat etmeli?

Aşı yaptırmaya karar veren hamile hastalar, aşılandıktan sonra covid-19 virüsünün yayılmasını önlemek için mevcut yönergeleri takip etmeye devam etmelidir.

Yani:

-Maske takmak

-Başkalarından en az 2 metre uzakta kalmak

-Kalabalıktan kaçınmak

-Elleri 20 saniye sabun ve suyla yıkamak veya en az %60 alkol içeren el dezenfektanı kullanmak

-Virüse maruz kaldıktan sonra karantina rehberliğini takip etmek

-Uygulanabilir herhangi bir işyeri rehberliğini takip etmek

Aşının gebelere yan etkileri olur mu?

Yan etkiler, mevcut iki covid-19 aşısının, özellikle ikinci dozundan sonra ortaya çıkabilir. Bu yan etkilerin hamile insanlar için hamile olmayanlardan farklı olması beklenmemektedir.

Aşılamadan sonra ateş yaşayan hamile insanlara ateş düşürücü almaları tavsiye edilebilir, çünkü ateş olumsuz gebelik sonuçlarıyla ilişkilendirilmiştir. Ateş düşürücü, diğer aşılama sonrası semptomları olan hamile kadınlar için de bir seçenek olarak sunulabilir.

Bazı kişiler aşının alınmasından sonra alerjik reaksiyonlar yaşamıştır.

CDC (ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri),  daha önceden başka herhangi bir aşıya karşı şiddetli alerji yaşamış kişilerin (buna hamileler de dahil),  covid-19 aşısı ile ilgili sağlık uzmanlarıyla konuşmalarını önerir.

Bu tartışmalar, kişileri bilgilendirmek için önemli hususlar, ciddi bir alerjik reaksiyon geliştirmenin bilinmeyen risklerini ve aşılamanın yararlarını içerir.

Bunun yanında covid-19 aşılamasından önce, rutin gebelik testi yapılması önerilmez. Hamile kalmaya çalışan kadınların bir mRNA covid-19 aşısı aldıktan sonra hamilelikten kaçınmasına gerek yoktur.

Yeni doğan bebekler anneye yapılan aşı ile korunur mu?

Annelerin en çok merak ettiği konulardan biri de budur. Ben aşı olursam, karnımdaki bebek virüsten korunmuş olur mu?

Amerikan Jinekoloji ve Obstetrik Derneği’nin de resmi web sitesinde belirttiği gibi; şu anda maalesef dünya üzerinde yeni doğan bebeklerin anne aşısı ile korunmasına ilişkin bir veri yoktur ve halihazırda bebekler veya küçük çocuklar için aşı bulunmamaktadır.