Rutin muayenesi temiz çıkmıştı, yaşananlara inanamadı: Köpeğinin garip davranışları hayatını kurtardı… ‘Hastalığımı önceden bildi, o benim kahramanım’
Güncelleme Tarihi:
Köpekler, sadece sadık bir dost değil, aynı zamanda sahiplerinin sağlık sorunlarını önceden hissedebilen özel canlılar da olabiliyor. Breanna Bortner, bu olağanüstü yeteneğin ne kadar gerçek olduğunu kendi deneyimiyle keşfetti. Üçlü negatif meme kanseri teşhisinden önce, köpeği Mochi’nin garip davranışları sayesinde tehlikeli bir durumu fark etti. Mochi, Bortner’ın göğsünü koklamaya ve patilemeye başlayarak adeta sahibinin hayatını kurtardı. Peki, köpeklerin bu olağanüstü yeteneği nasıl çalışıyor? İşte Breanna Bortner’ın yaşadıkları ve uzman görüşleri…
Breanna Bortner, kendisine teşhis konmadan önce köpeği Mochi’nin garip davrandığını fark etti. Sağ göğsündeki tarama sonuçlarını beklerken, Mochi aniden bu bölgeye odaklandı. Bortner’ın göğsünü koklamaya ve patilemeye başladı, kafasını bölgeye gömdü. Aynı zamanda bir akrabasının cockapoo cinsi köpeği Gunner da aynı şeyi yapmaya başladı.
Daha önce köpeklerin sahiplerinin kanserlerini koklayarak tespit ettiğine dair hikâyeleri duyan Bortner, bunun iyi bir şey olmadığını hemen anladı. Günler sonra, kendisine birçok yaygın tedaviye dirençli agresif bir meme kanseri türü olan üçlü negatif meme kanseri teşhisi konuldu.
‘RUTİN MUAYENEM TEMİZ ÇIKMIŞTI AMA…’
Bortner, Daily Mail’e yaptığı açıklamada “Göğsümdeki kitle bir buçuk santim büyüklüğündeydi. Üç ay önce rutin bir meme muayenem temiz çıkmıştı. Üç ay sonra böyle bir teşhis almam bu üçlü negatif meme kanserinin ne kadar hızlı ve agresif olduğunu gösteriyor. Üç ay içinde hissedilmeyen ve fark edilemeyen bir durumdan fiziksel bir kitleye dönüştü. Bu teşhisten sonra bir düzineden fazla acımasız kemoterapi seansı ve mastektomi (meme kanserinin tedavi edilmesi için meme dokusunun çıkarıldığı cerrahi operasyon) geçirdim” dedi.
Bu gönderiyi Instagram'da gör
‘KÖPEKLERİN NE KADAR ZEKİ OLDUKLARINI GERÇEKTEN KÜÇÜMSÜYORUZ’
Bu kanser türünde erken evrelerde sağ kalım oranı yüzde 100’e yakınken, lenf bezlerine ve çevre organlara yayıldığında sağ kalım oranı yüzde 31’lere kadar düşüyor. Bortner o sırada zaten testlerden geçiyordu, ancak Mochi’nin davranışlarındaki değişimin kendisine bir şeylerin ters gittiğini fark ettirdiğini söyledi. Bu, kendisine teşhis konulmasını ve hemen tedaviye başlanmasını sağlayan hatta hayatını kurtaran bir durumdu…
Kendi blog sayfasında yaşadıklarını da kaleme alan Bortner, “Konuşmadıkları ve bizimle iletişim kuramadıkları için (köpeklerin) ne kadar zeki olduklarını gerçekten küçümsüyoruz; ancak eylemleri bize açıkça neye odaklandıklarını veya farkında olduklarını gösteriyor” ifadelerini kullandı.
SADECE KANSER DEĞİL, EPİLEPSİ HASTALARINDA YAKLAŞAN NÖBETİ BİLE HİSSEDEBİLİYORLAR
Bilim insanları, köpeklerin koku alma duyusunun insanlardan 10 bin ila 100 bin kat daha güçlü olduğunu tahmin ediyor; bu da bazı ırkların bir çay kaşığının milyarda biri kadar bir maddeyi tespit edebildiği anlamına geliyor.
Mochi, zekası ve keskin koku alma duyusu nedeniyle başlangıçta avcılık için yetiştirilen iki cins olan kaniş ve cocker spaniel’in karışımı. Bu üstün koku alma duyusu, uyuşturucudan patlayıcıya kadar her şeyi tespit etmek için kullanılıyor. Bazı ırklar, diyabet hastalarının kan şekerindeki değişiklikleri bile koklayabiliyor veya epilepsi hastası bir sahibinde yaklaşan nöbeti hissedebiliyor.
KANSERDEKİ BAZI BİLEŞENLERİ KİŞİNİN CİLDİNDE, NEFESİNDE, İDRARINDA VE DIŞKISINDA TESPİT EDEBİLİYORLAR
Kanser durumunda ise kötü huylu hücreler, uçucu organik bileşikler (VOC) adı verilen ve benzersiz koku imzaları bıraktığı düşünülen küçük kimyasallar salgılar. Özellikle keskin koku alma duyusuna sahip köpekler, bu kokuları bir kişinin cildinde, nefesinde, idrarında, dışkısında veya terinde tespit edebilir.
Ayrıca köpeklerin koku alma yeteneği insanlardan çok daha üstün olduğundan araştırmalar, kanser henüz ‘yerindeyken’, yani birincil bölgesinden yayılmamışken bile bu kokuları alabildiklerini öne sürüyor.
BORTNER’IN ZORLU TEDAVİ SÜRECİ: 16 TUR KEMOTERAPİ VE BİR YIL İMMÜNOTERAPİ TEDAVİSİ GÖRDÜ
Bortner, her iki göğsünün de alındığı çift mastektomi ameliyatına girmeden önce 16 tur kemoterapi ve bir yıl immünoterapi tedavisi gördü. Kısa bir süre sonra kanseri yendiği açıklandı ve artık hastalığın geri dönmediğinden emin olmak için üç ayda bir taramalar yapılıyor.
Bortner, tedavisi sırasında Mochi ile aralarında ayrılmaz bir bağ oluştuğunu, kanepede sarılıp sayısız saat geçirdiklerini söylüyor. Özellikle kanser hastalığının duygusal boyutuyla mücadele ederken Mochi hep yanındaydı. Bortner’ın eşi işten geldiğinde bile Mochi, onunla vakit geçirmeyi tercih ediyordu. Tüm bu süreci Bortner şu şekilde özetliyor: “Sürekli ağlıyordum ve o bundan hoşlanmıyordu. Benimle çok ilgilendi. Gerçekten şifa arkadaşım oldu. O benim artık her şeyim, kahramanım...”
Mochi, tedavisi bittikten sonra Bortne’ın göğüslerini patileriyle okşamayı bıraktı. Ancak iyileştikten sonra evden daha fazla çıkmaya başlayınca Bortner’da ayrılık kaygısı oluştu. Bortner blog sayfasında bu durumla ilgili “Benimle çok fazla zaman geçirdi. Şimdi evden ayrıldığımda veya o evde yalnızken, çöp kutusuna giriyor ve yeni davranışlar sergiliyor. Bu kaygısını hafifletmek için eğitmeniyle birlikte çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Bortner, kanseri yenmenin ardından şimdi online işini sürdürmeye ve özellikle kendisi gibi genç kadınlarda meme kanseri konusunda farkındalık yaratmaya odaklanıyor. Doktorların endişelerini dikkate alarak, kanser yayılmadan önce test yaptırdığı için şanslı olduğunu vurgulayan Bortner, Mochi’nin dikkatinin, bugün hâlâ hayatta olmasının en önemli sebeplerinden biri olduğunu ifade ediyor.
HER KÖPEK KANSERİ TESPİT ETMEK İÇİN EĞİTİLEBİLİR Mİ?
Kaliforniya’daki In Situ Vakfı’nın yöneticisi Dina Zaphiris, hemen hemen her köpeğin kanseri tespit edebilmek için eğitilebileceğini belirtti. Ancak genellikle Alman Kurdu, Labrador, Kaniş ve çoban köpeklerini tercih ettiklerini ifade etti.
Almanya’da 2021 yılında gerçekleştirilen bir araştırmada, köpeklerin nefes ve idrar örneklerinden akciğer kanserini tespit etme yetenekleri test edildi. Çalışmaya katılan bir köpek, bir yıllık eğitim programının ardından 41 akciğer kanseri örneğinden 40’ını doğru bir şekilde tahmin ederek yüzde 98 başarı oranı elde etti.
Aynı yıl Japonya’da yapılan başka bir çalışmada, araştırmacılar bir Labrador cinsi köpeği, meme kanseri hastalarının idrar örneklerindeki VOC'leri tanıyabilmesi için eğitti. Çift kör deneyde, köpek 40 meme kanseri hastasını yüzde 100 doğrulukla teşhis edebildi.
Japonya'daki bir başka Labrador, nefes ve dışkı örnekleriyle kolon kanseri vakalarının yüzde 90’ından fazlasını, hatta en erken evrelerdeki kanserleri dahi tespit etti.
2019 yılında gerçekleştirilen bir başka çalışmada ise üç beagle, sekiz haftalık eğitim sürecinin ardından akciğer kanseri hastalarının kan serum örnekleri ile sağlıklı kontrollerin kan örneklerini yüzde 97 doğruluk oranıyla ayırt edebildi.
Köpeklerin diğer köpeklerdeki kanseri de tespit edebildiği gösterildi. Wisconsin Üniversitesi ve Alabama Üniversitesi’ndeki araştırmacıların 2023’teki çalışması, köpeklerin diğer köpeklerin tükürüğünde kanser biyobelirteçlerini tespit edebileceğini ortaya koydu.
Ekip, kanserli köpeklerden 139, sağlıklı köpeklerden ise 161 tükürük örneği topladı. Üniversitenin basın bültenine göre, altı koklayıcı köpek, kanserli ve sağlıklı örnekler arasında yüksek duyarlılık ve özgüllük oranlarıyla ayrım yapmayı başardı. Bununla birlikte, Mochi gibi birçok köpeğin özel bir eğitime ihtiyaç duymadığı da belirtildi.
İngiliz Tıp Dergisi British Medical Journal'da yayımlanan bir vaka raporuna göre ise İngiltere’de yaşayan 75 yaşındaki bir adam, köpeğinin sürekli kulağının arkasını yaladığını fark ettikten sonra doktoruna başvurdu. Yapılan testler sonucunda, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanom hastalığına yakalandığı tespit edildi.
Daily Mail'in 'Woman has double mastectomy after aggressive cancer caused strange symptom that her DOG noticed first' ile New York Post'un 'My dog knew I had cancer before I did — then helped me through chemo: ‘He was a greater purpose for me’ başlıklı haberlerinden derlenmiştir.
Fotoğraflar: Alamy