Kalp krizi yaşı düşüyor mu? Hiçbir rahatsızlığı yoktu, 6 yaşında kalp krizinden hayatını kaybetti! Aileler endişeli, uzmanlar uyarıyor
Güncelleme Tarihi:
Son yıllarda genç yaşta kalp krizine bağlı ölümler artarken, bu durum artık çocuklarda da görülmeye başladı. Siirt'te yaşayan 6 yaşındaki Muhammed Yusuf Celbek’in bilinen herhangi bir sağlık sorunu olmamasına rağmen kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmesi, bu yaş grubundaki çocuklarda kalp krizi vakalarının yaşanmasının normal olup olmadığı sorusunu gündeme getirdi. Peki, bu olağan bir durum mu? Çocuklarda kalp muayenesi ne zaman ve ne sıklıkla yapılmalı? Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Önder Doksöz ile konuştuk.
Siirt'in Baykan ilçesinde yaşayan 6 yaşındaki Muhammed Yusuf Celbek, evinde rahatsızlanarak hastaneye kaldırıldı. Kalp krizi geçirdiği belirlenen çocuk, önce Diyarbakır’a, ardından ambulans helikopterle Ankara’ya sevk edildi. Daha önce herhangi bir sağlık sorunu olmadığı belirtilen Muhammed Yusuf, doktorların tüm çabalarına rağmen hayatını kaybetti.
Bu haber hepimizi hem çok üzdü hem de birçok aileyi tedirgin etti, bu yaş grubundaki çocuklarda herhangi bir rahatsızlığı olmamasına rağmen kalp krizi vakalarının yaşanmasının normal olup olmadığı sorusunu gündeme getirdi.
Peki, çocukların kalp krizi geçirmesi yaygın bir durum mu?
Hiçbir belirti vermeden kalp krizi gelişebilir mi?
Bu yaşlarda kalp damarlarının tıkanması mümkün mü?
Ritim bozuklukları kalp krizine yol açabilir mi?
Kalp muayenesi ne zaman başlamalı ve ne sıklıkla yapılmalı?
Aileler nelere dikkat etmeli?
Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Önder Doksöz, bu yaş grubundaki çocuklarda kalp krizi yaşanabileceğini ancak bu durumun son derece nadir olduğunu söyledi ve çocuklarda kalp krizinin endenlerini, belirtilerini, kalp sağlığı için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
Doç. Dr. Önder Doksöz, yetişkinlerin aksine çocuklarda tıkalı atardamarlar nedeniyle kalp krizi gelişmediğini, bunun yerine, doğuştan kalp hastalıkları ve koroner arter anormallikleri, enfeksiyonlar (miyokardit) Kawasaki hastalığı veya genetik bozuklukların çocuklarda kalp krizini tetikleyebileceğini ifade eden Doksöz, sözlerine şöyle devam etti:
“Doğuştan kalp hastalıklarında ve koroner arter anormalliklerinde kan akışı ve kalp kasının beslenmesi bozulur.
Kawasaki hastalığı: koroner damarlarda iltihaplanmaya neden olur. Kan damarlarında genişleme ve pıhtı oluşumuna sebep olarak kalp kasının beslenmesi bozulur.
Miyokardit ise genellikle virüs enfeksiyonları sonrası oluşan kalp duvarını zayıflatan kalp kası iltihaplanmasıdır. EKG ve tetkiklerde kalp krizine benzer bulgular verdiği için kalp krizini taklit eder.
Ritm bozuklukları, yüksek kolesterol ve kan pıhtılaşması bozuklukları gibi genetik hastalıklar kalp kasının beslenmesini bozar ve kalp krizine sebep olabilir.”
ÖLÜMLERİN %20-25’i SPOR SIRASINDA GERÇEKLEŞİYOR
Amerika’da çocuklarda ani kardiyak ölüm sıklığının yüz bin de 0,6-6,2 arasında olduğu tahmin ediliyor.
Ölümlerin yaklaşık %20-25’i spor sırasında gerçekleşiyor. Doğumsal kalp hastalığı olan çocuklarda oran daha yüksektir ve yüz bin de 100 olarak tahmin ediliyor.
Erişkinlerde bu oranın yüz bin de 135 olduğu bildirilmiştir.
Kaynak: Doç. Dr. Önder DoksözÇOCUKLUK ÇAĞINDA OBEZİTE VE KÖTÜ BESLENME EN ÖNEMLİ FAKTÖRLERDEN
Çocukluk çağında yaşanan bu kalp krizi vakalarında artışın nedenini sorduğumuz Doksöz, bu sorumuza şöyle yanıt verdi:
“Son zamanlarda çocukluk çağında obezite, kötü beslenme alışkanlıkları, yüksek kolesterol ve damar sertliği gibi faktörler erken yaşta kalp krizi riskine sebep olmaktadır.”
ÇOCUKLARDA TİPİK SEMPTOMLAR GÖSTERMEYEBİLİR
Kalp krizi geçiren bir çocuğun yetişkinlerdeki gibi tipik semptomlar göstermeyebileceğinin altını çizen Doç. Dr. Önder Doksöz, ani gelişen bir durumda bu açıdan dikkatli olunması gerektiğini, acil müdahale ve tedavi için zaman kaybedilmemesi gerektiğinin altını çizdi.
YORGUNLUK, BAŞ DÖNMESİ, TERLEME VARSA DİKKAT!
Peki çocuklarda kalp krizi belirtileri nelerdir?
Doç. Dr. Önder Doksöz, dikkat edilmesi gereken bu belirtileri şöyle sıraladı:
“Göğüs ağrısı, nefes darlığı, hızlı veya düzensiz kalp atışı (çarpıntı), yorgunluk, baş dönmesi, soğuk terleme ve mide bulantısı, soluk veya mavimsi cilt (morarma) çocuklarda yaygın kalp krizi belirtileridir.”
Ani beklenmeyen ve kardiyovasküler nedenlerden kaynaklanan ölüm, “ani kardiyak ölüm” olarak tanımlanır. Ölüm veya geri dönüşümsüz nörolojik hasar, semptomların başlangıcından sonraki bir saat içinde gerçekleşir ve aileler için büyük bir travmaya sebep olur.
1 YAŞINDAN İTİBAREN KONTROLLER YAPILMALI
Doğuştan gelen hastalıkların teşhisi için yaştan bağımsız olarak herkesin (çocuk-yetişkin) bir kez olsun kalp muayenesi, elektrokardiyografi (ekg) ve ekokardiyografi (eko) yaptırmasının önerildiğini ifade eden Doç. Dr. Önder Doksöz, erken teşhis için çocuklarda bu kontrollerin 1 yaşından önce, genetik hastalık ve aile öyküsü olanlarda ise doğumdan hemen sonra yapılması gerektiğini söyledi.
SPOR AKTİVİTELERİ ÖNCESİ KONTROL ŞART
Ayrıca çocuklarda spor aktiviteleri öncesi mutlaka kontrol önerildiğini ve kulüp sporcuları gibi düzenli spor yapanlarda yıllık kontrollerin mutlaka yapılması gerektiğini, eğer EKG ve ekoda anormallik tespit edilirse ritm Holteri, efor testi, elektrofizyolojik çalışma, anjiografi, kardiyak MR, kan ve genetik testler gibi ileri tetkikler yapıldığını sözlerine ekledi.
DENGELİ BESLENME VE AKTİF YAŞAM TARZI KALBİ SAĞLIKLI TUTAR
Çocuklarda kalp krizi nadirdir ancak ciddi sonuçlar doğurabilecek bir durum olması nedeniyle belirtileri ve nedenlerini bilmek ebeveynlerin erken harekete geçmesine yardımcı olabilir. Düzenli sağlık kontrolleri, dengeli bir beslenme ve aktif bir yaşam tarzı çocuğunuzun kalbini sağlıklı tutabilir.
Ani ölüm, sıklıkla yaşamın ilk 6 ayı ile 45-75 yaşları arasında görülür. 1-13 yaş arası çocuklarda doğal ani ölümlerin sadece %19’unda neden kalp kökenli iken, bu oran 14-21 yaşları arasında %30’a çıkar.
Semptomların başlangıcından itibaren iki saat içinde gerçekleşen ölümlerin %88’inin kalp kökenli olduğu gösterilmiştir.