Solaklara kötü haber: Bu bozukluklara daha yatkın olabilirsiniz! Beyin arasındaki gizli bağ ortaya çıktı
Güncelleme Tarihi:
Dünyadaki insanların yaklaşık yüzde 10’unun solak olduğu tahmin ediliyor. Ancak yüzyıllardır solaklık, yalnızca alışılmadık bir el tercihi olarak değil, zaman zaman toplumsal önyargıların da hedefi haline geldi. Şimdi ise bilimsel bir çalışma, solaklıkla ilgili tartışmalara yeni bir boyut katıyor.
Psychological Bulletin adlı akademik dergide yayımlanan yeni bir meta-analiz çalışması, sol elini kullanan bireylerin bazı nörogelişimsel bozukluklara yakalanma olasılığının sağ elini kullananlara göre daha yüksek olabileceğini ortaya koydu.
Almanya’daki Ruhr Üniversitesi Bochum Bilişsel Sinirbilim Enstitüsü’nden Dr. Julian Packheiser’in yürüttüğü araştırmaya göre, solaklar ve her iki elini de kullanabilen bireylerde; otizm, şizofreni ve disleksi gibi, özellikle erken yaşta başlayan ve dil işlevlerini etkileyen bozuklukların görülme oranı dikkat çekici şekilde daha yüksek.
BAKMADAN GEÇME!
Daha önceki çalışmalar da benzer bulgular ortaya koymuştu ancak bu eğilimin ardındaki nedenler net değildi. Dr. Packheiser, yayınlanan basın açıklamasında “Solaklık ve karma el kullanımı, dil ile ilişkili semptomlar gösteren bozukluklarla ilişkili olabilir. Çünkü hem dil hem de el baskınlığı beyinde oldukça tek taraflı gelişen yapılardır. Bu yüzden aralarında bağlantı olması mantıklı” ifadelerini kullandı.
Araştırma, özellikle yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkan ve dil işlevlerinde güçlükle karakterize edilen bozukluklarla solaklık arasında daha güçlü bir ilişki olduğunu vurguluyor. Öte yandan, depresyon gibi yetişkinlikte gelişen psikolojik sorunlarda bu bağlantıya rastlanmıyor.
BAKMADAN GEÇME!
TARİHTEN GÜNÜMÜZE SOLAKLIĞA YÖNELİK ÖNYARGILAR
Solaklık, tarih boyunca sadece nadir görülen bir özellik olarak değil, aynı zamanda toplumlar tarafından çoğu zaman olumsuz bir şekilde algılanmış. Latince’de ‘sol’ anlamına gelen ‘sinister’ kelimesinin aynı zamanda ‘uğursuz’ anlamına da gelmesi, bu algının kökenlerine işaret ediyor.
Ortaçağ Avrupası’nda sol elini kullanan bireyler büyücülük, şeytan tapınması ve ahlaki sapkınlık gibi suçlamalara maruz kalmıştı. Bu önyargı, 20. yüzyıla kadar devam etti. Hatta birçok ülkede sol elini kullanan çocuklar okullarda fiziksel cezalarla sağ ellerini kullanmaya zorlandı.
BAKMADAN GEÇME!
Bugün bile Hindistan ve Asya’nın bazı bölgelerinde sol elle yemek yemek ayıp ya da ‘kaba’ bir davranış olarak görülüyor. Bunun nedeni, sol elin ‘kirli işler’ için ayrılmış olması inancı.
NÖROBİLİM VE SOLAKLIK: DEZAVANTAJ MI, AYRICALIK MI?
Modern nörobilim, solaklık hakkındaki genel yargılara daha derinlikli ve dengeli bir bakış açısı sunuyor.
Solak bireylerin bazı psikiyatrik rahatsızlıklara daha yatkın olabileceğini öne süren çalışmalar bulunurken, diğer yandan solaklığın yaratıcılık, sanatsal yetenek ve gelişmiş mekânsal muhakeme gibi avantajlarla da ilişkili olabileceği belirtiliyor.
Özellikle spor dünyasında; beyzbol, tenis ve boks gibi alanlarda solaklık, rakiplere karşı beklenmedik avantajlar sağlayabiliyor.
BAKMADAN GEÇME!
ÜNLÜ SOLAKLAR
Tarih boyunca pek çok tanınmış isim de solaklar arasında yer aldı. ABD eski başkanlarından Barack Obama, siyasetçi John McCain, bilim insanı Benjamin Franklin, medya devi Oprah Winfrey, sanatçı Leonardo da Vinci, pop yıldızı Justin Bieber kamuoyuna solak oldukları bilinen isimlerden bazıları.
New York Post’un ‘Study finds surprising new link between lefties, autism and schizophrenia’ başlıklı haberinden derlenmiştir.