Güncelleme Tarihi:
University College Dublin'deki araştırmacılar, İngiltere ve İrlanda'da yaşları iki ile yedi arasında değişen ve slushie (dondurulmuş aromalı içecek) içtikten kısa bir süre sonra acil tedaviye ihtiyaç duyan 21 çocuğun vakalarını incelediler. Çocukların çoğu bilincini kaybetti ve kanlarında düşük şeker ve yüksek asit belirtileri gösterdi, dördünün beyin taramasına ihtiyacı vardı ve hatta biri nöbet geçirdi.
Tipik olarak buz, şurup ve tatlandırıcılardan oluşan bu içecekleri çocuklar 1970'lerden beri höpürdeterek içmektedir ancak tehlikeleri ancak son zamanlarda bu kadar belirgin hale geldi. Slushilerdeki sorunlu bileşen gliseroldür.
Prof. Crushell, şekere alternatif olarak kullanılan gliserolü şöyle açıklıyor: “Eğer bir çocuğa yüksek dozda gliserol verirseniz metabolizması bununla baş edemez. Çocuğun vücudundaki glikoz metabolizmasına müdahale ederek kan şekeri seviyelerinde düşüşe neden olur ve bu da hipoglisemi ve bilinç kaybıyla sonuçlanabilir.”
Gıda Standartları Ajansı'nın (FSA) mevcut tavsiyesine göre beş yaşından küçükler bu içeceklerden uzak durmalı ve 11 yaşından küçükler de bir taneden fazla içmemelidir. Ancak sağlık görevlileri, çocukların en az sekiz yaşına gelene kadar slushie içmelerine izin verilmemesi gerektiğine inanıyor.
Archives of Disease in Childhood dergisinde yayınlanan çalışmanın başyazarı ve metabolik pediatrist Prof. Ellen Crushell, “Bu içeceklerde ne kadar gliserol kullanıldığı konusunda şeffaflık yok. Bu bilgiyi bulmak çok zor” dedi.
Gliserol, dokuyu iyileştirmek, nemi arttırmak ve aşırı şekere ihtiyaç duymadan tatlılığı arttırmak için çeşitli ultra işlenmiş gıda ürünlerine eklenir. Genellikle tortilla sargıları, tahıl barları ve kek kreması gibi yaygın ürünlerde küçük miktarlarda bulunur.
Ancak, küçük dozlarda gliserol güvenli kabul edilirken, tek bir slushie'deki miktar küçük çocuklar için tehlikeli olabilir ve gliserol zehirlenmesi ile sonuçlanabilir.
İlk bakışta oldukça zararsız görünüyorlar. Ancak uzmanlar, en popüler tahıl barlarının şok edici derecede yüksek şeker içerdiğine dikkat çekiyor.
Daha da endişe verici olanı, sağlıklı olarak pazarlanmalarına rağmen rafine tahıllar, sağlıksız yağlar ve yüksek miktarda şeker içermeleridir. Rafine tahıllar, kepek ve rüşeym kısımlarının çıkarılması için işlenir, bu da onları daha ince ve daha uzun ömürlü yapar, ancak tam tahıllardan daha az besleyicidir.
B vitaminleri, demir ve diyet lifi de dahil olmak üzere besin maddelerinden yoksun bırakır. Lambert, birçok tahıl barının, özellikle de çocuklara pazarlananların, nemli kalmalarını sağlamak ve kuru ya da ufalanmış olmalarını önlemek için nemlendirici olarak gliserol de içerebileceğini söyledi.
İnsan davranışının doğasında var olan tatlı tercihi, şekerlemeleri çocuklar için karşı konulmaz bir seçenek haline getiriyor.
Lambert, “Yumuşak şekerlemeler esasen saf şekerdir ve bunları sık sık tüketmek kan şekeri seviyelerini yükseltebilir ve kısa bir süre sonra enerji çökmesine yol açabilir. Zamanla, yüksek şekerli diyetler çocukluk obezitesi, Tip 2 diyabet ve kötü ağız sağlığı riskini artırabilir. Küçük çocuklar da kan şekerinin yükselmesi sonucu ruh halleri, davranışları ve odaklanmaları üzerinde olumsuz etkiler yaşayabilir” diyor.
Aromalı yoğurtlar pek çok çocuğun beslenme çantalarının vazgeçilmezidir. Ancak, markalar genellikle düşük yağlı içerikleriyle övünürken, yüksek şeker seviyeleri konusunda dikkat çekici bir şekilde sessiz kalmaktadırlar. Yine bu sağlıklı görünen gıda, çocuklarda obezite, diş çürümesi ve diğer sağlık sorunlarına katkıda bulunabilecek gizli şekerlerle doludur.
Gıda ürünlerinin ‘düşük şekerli’ olarak sınıflandırılabilmesi ve ambalajlarında yeşil etiket taşıyabilmesi için 100 gramda en fazla 5 gram şeker içermesi gerekmektedir. Ancak 2021 yılında yapılan bir araştırma, çocuklara yönelik olarak pazarlanan yoğurtların yaklaşık üçte ikisinin dört ila altı yaşındaki bir çocuğun günlük maksimum şeker alımının en az üçte birini sağladığını, çocuk dostu ambalajlı yoğurtların ise sadece 20'de birinin düşük düzeyde (yeşil) şeker içerdiğini ortaya koydu.
Şeker, jelatin ve mısır şurubu kulağa pek de lezzetli bir tatlı ikramı gibi gelmese de marshmallowlar ister doğrudan paketten tüketilsin ister ateşinin üzerinde kızartılıp iki çikolatalı bisküvi arasına sıkıştırılsın, yıllar boyunca popülerliğini korumuştur.
Lambert, “Marshmallowların neredeyse %100'ü şekerdir ve hiçbir besin değeri yoktur. Dişlere yapıştıkları için diş çürümesini teşvik ederler ve kana hızlı bir şeker salınımı sağlayarak kısa bir süre sonra enerji çökmesine yol açabilirler,” diyor.