10 aylık bebek gelişimi - 10 aylık bebeğin boyu, kilosu, beslenmesi, uykusu ve gelişim tablosu
Güncelleme Tarihi:
Yeni anne babaların aklında pek çok soru yer alır: 10 aylık bebek ne kadar uyur, 10 aylık bebek ne kadar emer? Bunun yanı sıra 10 aylık bebek kilosu, 10 aylık bebek bakımı, 10 aylık bebek uykusu gibi konuları merak edip sık sık araştırma yapıyor olabilirsiniz. İşte tam da bu noktada 10. ay bebek gelişimi sürecinde bilmeniz gereken her şeyi detaylarıyla ele aldık.
Heyecanlı hazırlıklar ve bekleyişin ardından bebeğinizi kucağınıza aldınız. Peki ya şimdi? Minicik bir bebek, ağzı var dili yok, kaygıların ve soru işaretlerinin olduğu bir dönem sizin için… Gün geçtikçe de büyüyor ve 10 aylık oldu bile! Aklınızda pek çok soru olabilir: 10 aylık bebek ne kadar uyur, 10 aylık bebek ne kadar emer? Bunun yanı sıra 10 aylık bebek kilosu, 10 aylık bebek bakımı, 10 aylık bebek aşısı, 10 aylık bebek uykusu gibi konuları merak edip sık sık araştırma yapıyor olabilirsiniz. İşte tam da bu noktada 10. ay bebek gelişimi sürecinde bilmeniz gereken her şeyi detaylarıyla ele aldık.
Bebeğiniz 10 aylık oldu. Bundan sonraki aşamalarda bebeğinizin fiziksel-duyusal-zeka gelişiminde sizi neler bekliyor? Bebeğinizin beslenmesi ve uyku düzeni nasıl olmalıdır?
10 aylık bebeğin gelişiminde sizleri nelerin beklediğini Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Pınar Karadeniz ayrıntılarıyla anlattı.
Her bebeğin gelişimi farklıdır ve hepsi bu gelişim özelliklerini aynı zamanda göstermez. Çevresel ve genetik farklılıklar bu değişikliğin temelini oluştursalar da gelişim basamakları genel olarak öngördüğümüz bir seyir içinde gitmelidir. Ebeveynlerin bebek gelişimindeki bu basamakları bilmeleri farkındalıklarını ve yetkinliklerini arttıracaktır. Eğer endişelendiğiniz bir konu varsa çocuk doktorunuza danışmanızı tavsiye ederim.
Bebeğiniz 10 aylık oldu. Bundan sonraki aşamalarda bebeğinizin fiziksel, duyusal ve zeka gelişiminde sizi neler bekliyor? Bebeğinizin beslenmesi ve uyku düzeni nasıl olmalıdır?
10 AYLIK BEBEK FİZİKSEL GELİŞİMİ
10 aylık bebeğiniz desteksiz rahatlıkla oturabilmeli, desteksiz oturamıyor ise çocuk doktorunuza kontrole götürmelisiniz. Bebeğiniz tutunarak ayağa kalkabilir, emekleyebilir veya sürünerek evi gezmeye başlamış olabilir. Emeklemiyor ise panik olmayın, bebeğiniz emeklemeden de yürüyebilir. Emeklemek yerine poposunun üzerinde kolları ve bacakları yardımı ile yer değişikliği yapabilir. Ellerinden tutarak onu ayağa kaldırdığınızda adımlama yapacaktır fakat tek başına yürümesini beklemeyin. Hareket kabiliyeti artan bebeğiniz daha önceden ulaşamadığı oyuncaklarına ya da cisimlere çok daha çabuk ulaşmaya başlamıştır.
9.ayda olduğu gibi yatar pozisyondan yardımla ya da yardımsız olarak oturur duruma geçebilirler. Bebeğiniz nesneleri sıkıca kavrayabiliyor, elden ele cisimleri rahatlıkla geçirebilir. Baş ve işaret parmağıyla küçük objeleri tutabilir. Kulplu bardaktan sizin desteğinizle su içebilir. Nesneleri üst üste koymaya çalışabilir, halkaları iç içe geçirmeye çabalar.
10. ayda çoğunlukla süt dişleri çıkmaya başlamıştır. Fakat ilk dişi daha çıkmadı ise hemen stres yapmayın, bazen bebeklerin ilk dişleri 1 yaşına doğru çıkar.
10 AYLIK BEBEK DUYUSAL GELİŞİMİ
Görme ve işitme yetisi iyi olan 10 aylık bebeğiniz uzaktaki cisimleri, kişileri net görür ve takip eder. Derinlik ve uzaklık algısı gelişmiştir. Gördüğü cismin ve duyduğu sesin kendisine olan uzaklığını bilir. Kendi adı seslenildiğinde başıyla ya da vücudu ile dönerek bakar. Bildiği sözcükleri duyduğunda uygun tepkiler verir. Örneğin; neşeli bir şekilde ‘’Oğlum/kızım hadi yemek vakti ‘’ dediğinizde size sevinç çığlıkları atarak cevap verebilir. Tat, koku ve dokunma duyusu tamamen gelişmiştir.
10 AYLIK BEBEĞİN ZİHİNSEL GELİŞİMİ
10 aylık bebeğiniz öğrendiklerini bilinçli olarak birleştirmeye devam eder. Neden sonuç ilişkisi kurma becerisi ve sorun çözme becerileri artmıştır. Günlük rutinlerine uyumu artmıştır. Mama sandalyesine oturtulunca yemek yenileceğinin, banyo öncesi onun giysilerini çıkarttığınızda banyo yapacağının, uyku saatleri geldiğinde uyuyacağının bilincindedir. Gezmeye giderken neşelenir, evdekilere el sallamaya yapmaya başlar. İstediklerini size vücut dili ile kolayca anlatabilir.
Yeni nesnelerin nasıl çalıştığını, ne işe yaradığı konusunda oldukça meraklıdır. Tekrarlayan hareketlerle öğretirseniz hemen kavrar kendisi yapmaya çalışır.
Oyuncakları ile nasıl oynaması gerektiğini bilir, tuşuna basılınca ses çıkaracağını bildiği oyuncağının tuşlarına basar, tekerlekli oyuncağını yerde sürer, resimli kitabının sayfalarını çevirmeye çalışır. Telefonu alıp kulağına götürerek konuşuyormuş gibi yapar. Su bardağından su içmek için çabalar, çatal ile yiyecekleri almaya çalışır. Kendisine ait olan eşyaları bilir, tabağını, oyuncaklarını bilir.
Verdiğiniz basit komutları yerine getirmeye çalışır. ‘Hayır, dur, gel, evet’ gibi komutları anlar ve ona göre size doğru tepkiler verir. Bay-bay denildiğinde el sallar, alkış yap denildiğinde alkışlar. Taklit yeteneği artmıştır, sizin mimiklerinizi ve hareketlerinin taklit etmekten hoşlanır.
Konuşmaya başlamadan önce kelimelere anlam yüklemeye başlar. Sevdiği şarkılar çalınca sallanarak eşlik eder.
10 AYLIK BEBEK DİL VE SOSYAL GELİŞİMİ
• 10 aylık bebeğinizin heceleyerek konuşma çabaları devam etmektedir. Tekrarlı hecelerin oluşturduğu babıldamaları iyice artmıştır. 9. ayda olduğu gibi ses tonu ile kendince konuşmalarına duygusunu belirgin olarak katmaktadır. Sizin sesinizdeki tonlamaları ayırt edebilir. Yani kızgınlık ve mutluluk seslerinin ayrımını yapabilir. Bilinçli olarak anne, baba ya da su gibi kelimeleri söyleyebilir.
• Bebeğinizin konuşma becerisi sizi dinledikten sonra taklit etmesi ile gelişir. Bu nedenle onunla konuşurken telaffuzunuzun doğru olmasına gayret edin. Sözcüklerinizi doğru vurgularla net olarak söyleyin. Pür dikkat sizi dinledikten sonra duyduğu sesleri taklit eder ve sizden kendisine cevap vermenizi bekler.
• Her gün yeni sesler çıkardığını göreceksiniz. Günlük hayatınızda onunla ilgili konuşmalarınızı anlar. Heyecanını, sevincini, üzüntüsünü, isteklerini ses tonuna ve davranışlarına yansıtarak rahatlıkla size anlatabilir.
• Belli komutları bilir, mesela; ‘HAYIR’ denildiğinde anlar. ‘GEL, AL, VER ‘gibi eylemleri yerine getirebilir.
• 9. ayda da olduğu gibi isteklerini size daha net olarak belli eder, ağlamadan isteklerini size mimikleri ve işaret dili ile bildirebilir. Kucağa alınmak istediğinde kollarını yukarı kaldırabilir. Sizin ifadelerinizi anlarlar ve size buna göre cevap verirler.
• Ayrılık kaygısı iyice belirginleşmiştir. Yabancıları çok iyi ayırt eder ve sizin kucağınızdan başkasına gitmek istemez. Ondan ayrıldığınız zamanlarda onu çok sevdiğinizi ve hemen geri geleceğinizi söyleyin, el sallayın, döndüğünüz zaman ‘’Bak geldim, ben senin hep yanındayım diyerek’’ sarılın. Böylece size olan güveni artacak ve mutlaka geri geleceğinizi, onu bırakmayacağınızı bilecektir.
• Başka bir bebeği kucağınıza aldığınızda buna tepki gösterebilir, sizi paylaşmak istemeyecektir. Sadece sizi değil, sevdiği oyuncaklarını da paylaşmak istemez. Sevincini, kızgınlığını, küsmesini, utanmasını, mutluluğunu ve mutsuzluğunu dudak büzmesi, ağlamasındaki sesinin tonlaması, kahkahaları, gülümsemesi ile rahatlıkla size belli edebilir.
• Nesne devamlılığını sağlayan oyun oynamayı çok severler.
10 AYLIK BEBEK GELİŞİM TABLOSU
7-12 ay arasında ilk altı aya nazaran daha yavaş büyürler.
Bebeğinizin fiziksel gelişimini değerlendirmede gelişim tabloları bize yol göstericidir. Her bebeğin gelişim hızını ırk, genetik, cinsiyet ve yaşa göre değişiklik gösteren persantil dediğimiz büyüme eğrilerini kullanarak ölçeriz. Türkiye standartlarına göre hazırlanmış persantil eğrilerinde 3. persantil alt sınırı, 97. persantil üst sınırı, 50. persantil ise ortalama değerleri gösterir.
Şimdi 10 aylık bir bebeğin persantil tablosuna bakalım;
10 AYLIK BEBEĞİN BOYU VE KİLOSU KAÇ OLMALIDIR?
10 aylık bir bebeğin kilosu ve boyu; doğum haftası, cinsiyeti, beslenmesi gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiklik göstermekle birlikte,
10 aylık bir kız bebeğin kilosu ortalama 9 kilogram ve boyu ortalama 72 santimdir. 10 aylık erkek bebeğin kilosu ise ortalama 9,7 kilogram ve boyu da ortalama 74 santimdir.
10 AYLIK BEBEK NELER YAPAR?
- 10 aylık bebeğiniz desteksiz oturur.
- Yüzüstü dururken oturur konuma geçebilir.
- Tutunarak ayağa kalkabilir. Çok kısa süreli ayakta kalabilir. Ellerinden tuttuğunuz zaman adımlayabilir.
- Emekleyebilir ya da sürünerek evde gezinebilir. Yatarken rahatlıkla sağına ve soluna dönebilir.
- İsteklerini ağlamadan çıkardığı seslerle, vücut dili ile size anlatabilir.
- El sallar, alkış yapar. Bolca sizi taklit etmeye çalışır. Sizin hareketlerinizi, mimiklerinizi ve bazı konuşmalarınızı taklit etmeyi çok sever ve bu taklitleri oyuna çevirip sık sık tekrarlar, sizden yanıt bekler.
- 'Hayır, dur' gibi kelimeleri anlar. 'Al, ver' gibi eylemleri yerine getirebilir.
- Elindeki nesneleri isteği ile bırakıp başka bir nesneye yönelebilir. Elden ele cisimleri rahatlıkla geçirebilir. Baş parmağı ve işaret parmağını kullanarak küçük cisimleri tutabilir.
- İstediği oyuncağı işaret parmağını kullanarak göstermeye başlayabilir.
- Bardaktan su içmeye başlayabilir. Çatal ve kaşığı bir önceki aya göre daha iyi kullanır. Bu konuda onu cesaretlendirmelisiniz.
- Mutluk, mutsuzluk, korku, kaygı, küsme, kızma gibi duygularını ses tonu, mimik hareketleri ve vücut dili ile size anlatabilir.
- Çoğu nesnenin ve oyuncağının ne işe yaradığını nasıl kullanılacağını bilir. Telefonu kulağına götürür, tekerlekli oyuncaklarını yerde süremeye çalışır, tuşlu ses çıkaran oyuncaklarının tuşuna basar. Bardak ile su içildiğini, çatal kaşık gördüğünde yemek yenileceğini bilir.
- Yemek, uyku ve banyo saati gibi günlük rutinlerine alışmıştır.
- Belli başlı vücut bölümlerini bilir.
- Yabancıları ayırt eder, ayrılık kaygısı bu dönemde yüksektir.
- Nesne devamlılığının bilincindedir yani siz, oyuncağı ya da takip ettiği bir nesne görme alanından çıktığında kaybolmadığını bilir.
- Çok iyi bir dinleyicidir, pür dikkat sizi dinler ve size babıldamaları, kahkahaları ile cevap verir. Ağzında bir dolu laf size bir şeyler anlatmaya çalışır. Bilinçli ve anlaşılır şekilde anne, baba, su gibi basit kelimeleri söyleyebilir.
10 AYLIK BEBEĞİN GELİŞİMİNİ DESTEKLEYECEK OYUNLAR VE AKTİVİTELER
• Önceki aylarda olduğu gibi bebeğinizin dil gelişimine katkıda bulunmak için onunla bolca konuşmayı ve kitap okumayı ihmal etmeyin. Onunla konuşurken göz kontağı kurun, gün içinde yaptığınız eylemleri bir bir anlatın. İşaret ettiği nesnelerin isimlerini ona bolca tekrarlayarak söyleyin. ‘’Evet, o senin araban, bu bizim kitabımız, bardağımızla su içelim’’ gibi cümleler kurun. Nesnelerin adlarını söyleyin, kelime dağarcığını genişletin.
• Basit kavramlarla oluşturulmuş hikaye kitapları okumaya devam edin. Kitapları okurken, olayları anlatırken duygunuzu katarak ses tonlarınızı ayarlayın. Resimli kitaplar seçin. Hayvanları, renkleri tanıtan kartları göstermeye devam edin. Renkleri gösterin ve renkleri sesli olarak tanıtın. Bu sırada hayvanların seslerini taklit edin. Mesela; ’’Bu köpek, köpek nasıl ses çıkarır? Hav hav der, evet burada da kedi var ve kedi ne der, miyav der’’ Kitaptaki yeni hayvanlarla tanıştırın.
• Her hareketinizi ona göstererek anlatın. Mesela; “Şu an su içiyorum” diyerek karşısında su için, yürüme, koşma, dans etme gibi eylemi önce anlatın sonra uygulayın.
• O sizinle konuşurken sakince onu dinleyin, cevap verin ve tekrar o konuşmak isterse onu dinlemeye devam edin. Bunu karşılıklı tekrarlı bir oyun haline getirin.
• 9.ayda olduğu gibi durumlara verdiğiniz tepkileri gözlemledikleri gibi söylediğiniz sözleri de dinlerler. “Bay bay yap” veya “Ellerini çırp” gibi basit direktifleri anlayıp yapabilirler. Bebeğiniz henüz konuşmaya başlamamış olmasına rağmen, anlamsız mırıldanmalarına/sözcüklerine “Aaa gerçekten mi?” “Hımm demek böyle düşünüyorsun” “Bu ilginç” gibi yanıtlar vererek onunla diyaloglar kurmaya devam edin. Oyuncaklarını da konuşturabilirsiniz, bebek böylelikle yeni kelimeler öğrenir ve konuşmaya hevesi artar. Bebeğiniz parmağı ile bazı şeyleri işaret edebilir, siz de ona bu işaret ettiği şeylerin ne olduğunu söyleyebilirsiniz, “Evet, bu senin oyuncak ayın” gibi. Aynı şekilde, siz de bir şeyleri parmağınızla gösterip onun ne olduğunu söyleyebilirsiniz, “Bak, bir araba!” gibi. Bu tarz oyunları kendi hayal gücünüzü genişleterek çeşitlendirebilirsiniz.
• Vücut bölümlerini kendinizde ve onda göstererek tanıtın. Mesela; ‘’Bu senin gözün, bu da beni gözüm, evet minik parmaklarımıza bakalım şimdi’’ gibi vücut bölümlerini göstererek öğretin. Daha önce öğrettiğiniz vücut bölümlerini tekrarlayın ve yeni vücut bölümlerini tekrarlayarak öğretin.
• Unutmayın, bebeğiniz taklit ederek öğrenecek. 10. ayda taklit yeteneğini giderek artmış olan bebeğinizle taklit oyunları oynamaya devam edin.
• Bebeğinizin nesne devamlılığı kavramına ve neden sonuç ilişkisi kurmasına yardımcı olması için ‘’cee-ee ve nesneleri kaybedip tekrar bulma’’ oyunlarına devam edin. Yüzünü iki elinizin ya da bir çarşafın arkasına "cee" diyerek saklayın ve ardından yüzünüzü "eee" diyerek açın. Bu "ce-eee" oyunundan çok çok keyif alacak, kahkahalar atacak sonra susup tekrardan "ce-eee" oyunu oynamanızı isteyecektir.
• Bebeğiniz 9. ayda olduğu gibi bu ayda da oynayacağı oyuncakları; üst üste dizilebilen küpler, büyük parçalı puzzle’lar, iç içe geçen halkalar, tuşları olan basınca ses çıkaran oyuncaklar, minik müzik aletleri, parmak kuklalar, sürünce hareket eden araba, kamyon gibi tekerlekli oyuncaklar, topları seçebilirsiniz.
• Yap-boz, doldur-boşalt gibi tekrarlayan oyunları çok severler. Ahşap büyük parçalı puzzle’lar seçebilirsiniz. Yapıp tekrar bozup yine puzzle parçalarını yerleştirmekten keyif alırlar. Sepete oyuncaklarını doldurun sonra ona göstererek boşaltın. Aynısını yapmak isteyecektir.
• 9. ay oyuncaklarına ek olarak bu ayda kalem ve kâğıt ile tanıştırabilirsiniz. Önce siz elinize kalemi alın, çiçek, kelebek, araba çizin, rakamları yazın. Sonra onun eline kalemi verin. Muntazam bir şekilde kalem tutmasını ve şekiller çizmesini beklemeyin. Burada amacımız ince motor gelişimini ve el göz koordinasyonunu desteklemektir. Aynı yemek zamanı kaşık ve çatalı onun eline vermemiz gibi.
• 10 aylık bir bebeğin daha el seçimi netleşmemiştir. Hangi elini kullanmak istiyorsa kullanmasına izin verin, asla müdahale etmeyin.
• Bütün oyuncakları etrafında olmamalı, hangi oyuncak ile oynayacaksanız onu seçip, diğer oyuncaklarını ilgi alanından kaldırmalısınız.
• Yemek saatlerinde sizinle beraber sofraya oturmasını sağlayın. Bardağını, kaşığını kullanmasına izin verin, hatta onu bu konuda motive edin. Böylece hem ince motor gelişimini hem de öz güvenini desteklemiş olacaksınız.
• Bebeğinizi ayağa kaldırıp ellerinden tutarak yürüterek evde gezdirin.
• Yürümeye meraklı olan bebeğiniz için sık yapılan yanlışlardan biri YÜRÜTEÇ kullanılmasıdır. Bebeğiniz yürüteçte keyifli zaman geçiriyor olabilir, o yürüteçte iken siz günlük işlerinizi daha rahat yapabilirsiniz fakat asla yürüteç önermiyoruz. Yapılan pek çok bilimsel çalışma yürüteç kullanan bebeklerde ileriki zamanlarda ‘’skolyoz ‘’ gibi omurga eğriliklerinin geliştiğini, yürütece bağlı kontrolsüz ve yanlış adımlamalar nedeni ile bu çocuklarda ortopedik problemler yaşadıklarını ortaya koymuştur.
• Arkasından iterek yürümesine yardımcı olacak yürüme araçlarını kullanabilirsiniz.
• 10 aylık bebeğiniz basit emirleri algılıyor ve yapabiliyor. Bu nedenle bu dönemde çeşitli oyunlarla 'al', 'ver', 'at' gibi basit kelimelerin anlamlarını pekiştirebilirsiniz.
• 9. ayda olduğu gibi bu ayda da bebeğiniz yeni oyunlarda ve durumlarda sizin onayınıza ve desteğinize ihtiyaç duyar. Ebeveyn olarak sizin destekleyici tavır sergilemeniz bebeğinizin bağımsızlığını kazanması ve özgüvenini geliştirmesi için önemlidir.
• Çocuğunuzun gelişiminde olmazsa olamazımız sevgimizi ona hissettirebilmektir. Onu kucağınıza alın, sarılın, göz teması kurarak ellerine, yüzüne dokunun, onu ne kadar çok sevdiğinizi her defasında ona söyleyin.
• EKRAN MARUZİYETİNE DİKKAT! Özellikle 2 yaşına kadar telefon, tablet, televizyon ekranından uzak tutun. Eğer siz hiç tanıştırmazsanız ekranı bilmeyecektir. Erken dönemde ekran maruziyeti sonucu bebeğinizin dil gelişiminin, fiziksel ve psikolojik gelişiminin olumsuz etkilediği gösteren birçok bilimsel yayın vardır. Ekran karşısında yemek yedirilen çocuklar yediklerinin farkında olmazlar ve ilerleyen dönemlerde karşımıza yeme bozukluğu adayı oldukları bildirilmektedir. Erken yaşta yoğun ekran maruziyetinin otizmle ilişkili olduğu birçok çalışmada gösterilmiştir.
10 AYLIK BEBEĞİN UYKUSU KAÇ SAAT OLMALI VE UYKU DÜZENİ NASILDIR?
10 aylık bebeğinizin gece ve gündüz uykuları daha düzenlidir. Gündüzleri 2 defa da toplamda ortalama 3 saat uyku uyuyabilirler. 10 aylık bebeğiniz bir günde toplamda yaklaşık 14 saat uyuyabilir.
Her bebeğin gelişiminde, beslenme düzeninde farklılıklar olabileceği gibi uyku düzeninde ve uyku saatlerinde de farklılıklar olabilir.
10 AYLIK BEBEK YATIRMA POZİSYONLARI
En güvenli yatırma pozisyonu halen sırt üstü yatırılmalıdır. Fakat artık çok hareketli olan bebeğiniz kolaylıkla sağına ve soluna dönebildiği için yattığı pozisyonda çok kalmaz.
Bebeğinizi yüzüstü yatırmamaya özen göstermelisiniz. Yüzüstü yatırma, 1 yaş altı boyun ve gövde kasları tam gelişmemiş olan bebeklerde solunum durmasına bağlı ‘’Ani Bebek Ölümü Sendromu’’ dediğimiz istenmeyen duruma sebep olabilir.
1. ayda odasını ayırdığınız bebeğinize 2 yaşına kadar yastık kullanmayınız. İhtiyacı olduğunda onu rahatlıkla duyabilmeniz için odanıza yakın bir oda seçin, odalarınızın kapısını açık bırakın.
10 AYLIK BEBEK HER GÜN KAKA YAPAR MI?
Her bebeğin kaka yapma sıklığı farklıdır. Ek besinlerle beslenen bebeğinizde dışkılama sıklığı, kakasının kıvamında, kokusunda ve görünümünde değişiklikler olabilir. Kakasında bazen sindirilmemiş besin artıkları ile karşılaşabilirsiniz. Her gün 2-3 defa kaka yapabileceği gibi sağlık sorunu olmayan bir bebek haftada bir bile kaka yapabilir.
Kabızlık olması durumunda beslenmesini düzenleyebilirsiniz. Lif oranı daha yüksel olan besinler tercih edin. Kuru kayısı, incir, erik, armut, meyve kompostosu, yeşil yapraklı sebzeler vermeye çalışın. Su içirmeyi ihmal etmeyin.
Normal dışkılama sıklığından daha geç kaka yapması, kaka yaparken zorlanması, kanlı dışkılaması, kusma, karında şişlik, beslenmeme gibi şikayetleri olması hekiminize kontrole götürmeyi ihmal etmeyin.
10 AYLIK BEBEK İSHAL OLUR MU?
10 aylık bir bebekte ishal görülebilir. Bazı bağırsak enfeksiyonlarında, diş çıkarma döneminde, besin alerjilerinde ishalle karşılaşabiliriz. Bebeğiniz günde 6-7’den fazla bol sulu ve-veya kanlı dışkılama yapıyorsa, beraberinde iştahsızlık, kusma, huzursuzluk, ateş gibi şikayetler eklendi ise mutlaka hekiminize başvurunuz.
10 AYLIK BEBEK NE YER VE İÇER? 10 AYLIK BEBEK BESLENMESİ
Bebeğinizin ana besin kaynağı anne sütü veya anne sütünün yetmediği durumlarda devam sütüdür. 10. aya gelen bebeğinizi artık birçok besin ile tanıştırdınız.
Ek besinlere başladığımız ilk zamanlarda olduğu gibi BLW (bebek liderliğinde beslenme) yöntemine devam etmelisiniz. Kaşık, çatal kullanmasına izin verin, biberondan su içmek yerine bardaktan su içmesi içi onu motive edin.
Birçok ailenin yaptığı yanlış bir uygulama olan bebeğiniz oyun oynarken veya video izleterek yemek yedirme yöntemlerine asla yönelmeyin. Bebeğinizin bu aylarda sofra alışkanlığı kazanmasını sağlayın. Sizinle beraber sofraya oturtun. Siz yemek yerken sizi izleyecek ve sofra kurallarını uymayı öğrenecektir.
Bebeğin enerji, besin ögeleri, vitamin ve minerallere olan ihtiyacının tam olarak karşılanması için tek tür beslemekten kaçınmalısınız. Karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve mineral ihtiyacını tam olarak karşılanmalıdır.
Farklı süt ürünleri, peynir çeşitleri, sebzeler ve meyveler deneyerek bebeğinize daha geniş bir damak tadı kazandırabilirsiniz. Şimdiye kadar birçok besin çeşidini denemiş olan bebeğinize evde yaptığınız tuzsuz, baharatsız tencere yemeklerinden vermeye başlayın.
Peki 10 aylık bebeğinizi kaç öğün beslemelisiniz?
Halen ana besin kaynağı anne sütü veya devam sütü ile 3 ana öğün ve 2 ara öğün olarak ek besin vermeye devam edebilirsiniz. Geceleri aç olarak uyanırsa anne sütü, anne sütü almıyorsa devam sütü verebilirsiniz.
Kalorisi ve besin değeri düşük olan besinlerden uzak durun. Beyaz ekmek ve paketli market ürünlerinden uzak durmanızı tavsiye ederim.
Çorbalarla daha önce tanışan bebeğinize mutlaka bir öğün çorba vermeye gayret gösterin. Çorbalarını kemik suyu, çift çekilmiş kuzu kıyma, zeytin yağı ya da tereyağı ilave ederek zenginleştirebilirsiniz. Kırmızı eti kıyma olarak sebze yemeklerine katabilirsiniz ya da et köftesi şeklinde yapıp, çatal ile ezerek verebilirsiniz. Ruşeym unundan yapılmış erişte, makarna vermeye devam edebilirsiniz.
Sabah kahvaltısında tuzsuz peynir, tereyağında ya da haşlanmış olarak yumurta sarısı, krep, tam tahıllı ekmek, pekmez, çekilmiş ceviz verebilirsiniz.
Her gün 1 ceviz büyüklüğünde kırmızı eti kıyma şeklinde, haftanın en az 2 günün balık yedirmeyi ihmal etmeyiniz. Kırmızı et demir, vitamin B12 ve protein kaynağıdır. Balık ile omega-3 ve protein gereksinimini karşılamış olacaksınız. Balık olarak somon ve küçük boy balıkları tercih etmenizi öneririm. Sakatat olarak karaciğer güçlü bir demir kaynağıdır. 10. ayda hızlı üretim olmayan, hormonsuz olduğuna güvendiğiniz tavuğu besin listesine ekleyebilirsiniz.
Ara öğünlerinde bir porsiyon yoğurt veya meyve verebilirsiniz. Mevsim meyvelerini tercih edin. Çilek, domates gibi alerji yapabilecek meyve ve sebzeleri 1 yaşına kadar tanıştırmayın.
10 aylık bebeğiniz, baş parmağı ve işaret parmağı ile küçük cisimleri kolayca tutabilir ve ağzına götürebilir. Bu nedenle aman DİKKAT, sert kabuklu çerezleri bebeğinizin etrafında uzanabileceği alanlara bırakmayın.
Ayçicek yağı yerine zeytinyağını tercih etmelisiniz. Zeytinyağı tekli doymamış yağ asidinden zengindir ve oleik asit içermektedir.
1 yaşına kadar inek sütü, şeker, tuz, baharat, bal ve konserve besinler vermeyiniz.
10 AYLIK BEBEK NE KADAR EMER? 10 AYLIK BEBEĞİN EMZİRME SIKLIĞI
Bebeğiniz beslenme sıklığını genellikle kendisi belirler. 10 aylık bebek mama miktarı günde ortalama 3-4 defa yaklaşık 210-250 ml kadardır.
10 AYLIK BEBEK EK GIDA LİSTESİ
Bebeğiniz her istediğinde onu ana besin kaynağı olan anne sütü ve/ veya devam sütü ile desteklemeye devam ediniz. 3 ara öğün olarak ek besin vermeye devam edin. 1 yaşa kadar olan yasak listeye dikkat ediniz.
10 aylık bebek için örnek günlük beslenme tablosu:
• Sabah uyandıktan sonra ana öğünü: Anne sütü ve / veya devam sütü
• Ara öğün: Kahvaltı verebilirsiniz. Devam sütünün, ıhlamurun içinde ya da tek tek olacak şekilde lor peynir, tuzsuz beyaz peynir, yumurta sarısı, tam buğday ekmeği, 7-8 tahıllı ürünler, pekmez ekleyebilirsiniz.
• Öğlen ana öğün: Anne sütü ve / veya devam sütü
• Ara öğünü: Çorba çeşitleri (çorbalara kuzu kıyma veya balık, tereyağı ekleyiniz).
1 porsiyon yoğurt veya mevsim meyvesi
• Akşam ana öğün: Anne sütü ve / veya devam sütü
• Ara öğün: Evinizde pişen tuzsuz, baharatsız ev yemeklerinden verebilirsiniz.
Sebze yemeği, makarna, ev eriştesi, anne köftesi, gün içinde vermediyseniz ev yapımı yoğurt veya mevsim meyvesi verebilirsiniz.
• Geceleri beslenmek için sık uyanan bir bebeğiniz varsa, tok tutsun, rahat uyusun diye yatmadan 1 saat önce muhallebi verebilirsiniz.
• Gece acıkarak uyanırsa: Anne sütü ve / veya devam sütü ile beslemeye devam etmelisiniz.
Bu liste bebeğinizin beslenme planını hazırlamanızda yardımcı olmak için planlanmıştır. Her bebeğin beslenme alışkanlığı farklı olabilir. Önemli olan alması gereken günlük kalori, protein, karbonhidrat, vitamin ve mineral desteğini karşılıyor olmasıdır. Bir yiyeceği sevmiyorsa ona o anda ısrarcı olmayın. O yiyeceği daha sonra tekrardan bebeğinize vermeyi deneyin.
10 AYLIK BEBEK AŞILARI
T.C. Sağlık Bakanlığının çocukluk çağı aşı takviminde 10.ayda aşısı bulunmamaktadır. Çocuk doktorunuzun önerisine planlaması dahilinde özel aşılardan yapılmadı ise Meningokok aşıları yapılabilir.
AY AY BEBEK GELİŞİMİ KONUSUNDA DİĞER İÇERİKLERİMİZİ TAKİP EDEBİLİRSİNİZ